Mặc dù số lượng người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) ngày càng tăng và được mở rộng, nhưng diện bao phủ và đối tượng tham gia bảo hiểm trên địa bàn huyện Hòa Vang hiện nay vẫn còn thấp.
Diện bao phủ và đối tượng tham gia bảo hiểm trên địa bàn huyện Hòa Vang vẫn còn thấp. Trong ảnh: Làm thủ tục bảo hiểm tại BHXH Hòa Vang. |
Năm 2019, BHXH Hòa Vang được giao phát triển đối tượng BHXH bắt buộc là 8.493 người, Bảo hiểm tự nguyện (BHTN) 7.609 người, Bảo hiểm y tế (BHYT) 106.385 người, BHXH tự nguyện 886 người. Đây là thách thức không nhỏ khi mà cuối năm 2018, toàn huyện mới có 423 người tham gia BHXH tự nguyện, trong đó có 217 người không tiếp tục tham gia năm 2019.
Chia sẻ về những khó khăn trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, đại diện BHXH huyện Hòa Vang cho biết, đa số các doanh nghiệp ở Hòa Vang là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, hoạt động trong các lĩnh vực xây dựng, vật liệu xây dựng, vận chuyển, san lấp mặt bằng… Nhiều doanh nghiệp giải thể, phá sản hoặc thu hẹp quy mô sản xuất, kinh doanh, dẫn đến việc phải cắt giảm lao động, lao động nhảy việc, bỏ việc.
Trong khi đó, việc tuân thủ pháp luật của một số doanh nghiệp sử dụng lao động còn kém, cơ chế kiểm soát cưỡng chế có nhiều bất cập nên không kiểm soát được số người lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.
Công tác thanh tra, kiểm tra chưa được thường xuyên, liên tục do nguồn lực mỏng. Một bộ phận người lao động vì mưu sinh trước mắt mà không dám đấu tranh đòi quyền lợi tham gia BHXH. Một số người lao động khi bị ngừng việc thì chỉ muốn thanh toán ngay BHXH một lần chứ không muốn tiếp tục kéo dài.
Đây cũng là một khó khăn trong việc duy trì người lao động tham gia, những người tham gia BHXH không nghĩ tới việc kéo dài thời gian được đóng BHXH mà họ nhìn thấy lợi ích trước mắt...
Hiện tại, BHXH huyện đang đẩy mạnh phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Mặc dù có nhiều nỗ lực trong công tác tuyên truyền, nhưng việc mở rộng phát triển đối tượng còn gặp nhiều khó khăn thách thức, do đại đa số đối tượng cần vận động làm nông nghiệp, lao động tự do, có thu nhập thấp và không ổn định. Nhiều người chưa có thói quen tham gia BHXH khi còn trẻ để hưởng lương hưu khi về già, nhận thức của nhiều người dân về chính sách BHXH còn hạn chế…
Khó khăn hiện nay trong công tác BHXH ở Hòa Vang chủ yếu là do BHXH tự nguyện là chính sách mới nên người dân chưa quan tâm nhiều và chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của nó; mức đóng BHXH tự nguyện còn cao, tối thiểu bằng 22% mức lương cơ sở.
Đa phần người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là người làm nghề tự do, nông dân, việc làm không ổn định, thu nhập thấp. Một nguyên nhân quan trọng nữa là do quyền lợi được hưởng của người tham gia còn bó hẹp.
Cụ thể, người tham gia BHXH bắt buộc được hưởng 5 chế độ gồm ốm đau, hưu trí, tử tuất, thai sản, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. Trong khi đó, người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng hai chế độ là hưu trí và tử tuất.
Vì vậy, trong những năm qua, tuy số người lao động tham gia BHXH tự nguyện đã tăng, nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của đối tượng thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện.
Sắp tới, BHXH huyện Hòa Vang tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; nâng cao trách nhiệm, ý thức phục vụ tạo niềm tin cho người tham gia và thụ hưởng BHXH; đồng thời hướng dẫn kỹ năng tiếp cận, tư vấn, thuyết phục, vận động... cho hệ thống đại lý thu; mở rộng mạng lưới đại lý để người dân dễ dàng tiếp cận và được tư vấn về chính sách BHXH tự nguyện.
BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm do người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân để hưởng các chế độ theo quy định. Người dân tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu theo quy định; được trợ cấp một lần và tử tuất; được cơ quan BHXH cấp thẻ BHYT khi nghỉ hưu và hưởng quyền lợi khám, chữa bệnh như những người tham gia BHXH bắt buộc. Đặc biệt, loại hình bảo hiểm này có nhiều ưu việt trong việc giảm bớt khó khăn, rủi ro khi về già, giúp bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống. |
Bài và ảnh: Quỳnh Trang