Vụ sập giàn bê-tông xảy ra rạng sáng 25-5 tại công trình dự án tòa nhà Tập đoàn Polyco nằm trên đường 2 Tháng 9 (phường Bình Hiên, quận Hải Châu) khiến 2 nạn nhân tử vong và 3 người khác bị thương một lần nữa là hồi chuông cảnh báo về nguy cơ tiềm ẩn mất an toàn lao động ở nhiều công trình xây dựng.
Hệ thống luật, văn quy phạm pháp luật đã có những quy định chặt chẽ trong công tác bảo đảm an toàn vệ sinh lao động tại các công trình xây dựng, song các vụ tai nạn đau lòng vẫn cứ xảy ra. Vậy nguyên nhân do đâu? Thông tư số 03/2019/TT-BXD ngày 30-7-2019 của Bộ Xây dựng sửa đổi, bổ sung Thông tư 04/2017/TT-BXD về việc quản lý an toàn lao động trong xây dựng quy định: “An toàn lao động trong thi công xây dựng công trình là giải pháp phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại nhằm bảo đảm không làm suy giảm sức khỏe, thương tật, tử vong đối với con người, ngăn ngừa sự cố gây mất an toàn lao động trong quá trình thi công xây dựng công trình”.
Theo đó, người lao động làm trong lĩnh vực xây dựng luôn phải trang bị kiến thức và đồ bảo hộ để đảm bảo an toàn cho mình. Trước khi bắt tay vào thực hiện công việc, người lao động phải trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ, nhất là khi làm ở trên cao. Những thiết bị bảo đảm an toàn trong xây dựng gồm những đồ cơ bản như: giầy bảo hộ, kính, áo, dây đeo, dây căng an toàn…Thế nhưng, nhiều chủ thầu cũng như người lao động vì lý do nào đó cố tình phớt lờ những quy định này, nên khi gặp sự cố trong quá trình làm việc thường để lại những hậu quả đau lòng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng. Và đáng buồn hơn, đa số nạn nhân các vụ tai nạn là lao động phổ thông, không có hợp đồng lao động, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế nên quyền lợi không được bảo đảm.
Anh Q., một chủ thầu xây dựng ở quận Hải Châu, chia sẻ, trước khi thi công một công trình, anh mua sắm đồ bảo hộ lao động cho công nhân theo quy định. Nhưng ngược lại, công nhân làm nghề xây dựng cho rằng, khi mặc đồ bảo hộ, đội mũ, đeo dây… thì vướng trong quá trình thao tác công việc. Vì thế, những lúc không giám sát được thì công nhân “quên” mặc đồ bảo hộ…Và điều này được chứng minh, khi nhiều công nhân làm việc ở các công trình xây dựng trên cao, thực hiện các thao tác như tô, trát, xây gạch… không hề có bất kỳ dây đeo bảo đảm an toàn cho bản thân nên rất nguy hiểm. Hình ảnh công nhân không có đồ bảo hộ lao động tại nhiều công trình xây dựng bước lênh khênh trên giàn giáo để làm việc khiến nhiều người không khỏi thót tim.
Theo số liệu của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, năm 2022, trên toàn quốc đã xảy ra 7.718 vụ tai nạn lao động (TNLĐ), tăng 18,66% so với năm 2021. Số người bị nạn do tai nạn lao động là 7.923 người bị nạn, tăng 18,99% so với năm 2021. Trên địa bàn thành phố, trong năm 2022 xảy ra 37 vụ tai nạn lao động, trong đó có 13 vụ tai nạn lao động làm 14 người chết (tăng so với năm 2021 là 4 vụ và 5 người chết), chủ yếu là ở những ngành, nghề và lĩnh vực lao động giản đơn trong xây dựng, vận hành máy và thiết bị sản xuất. Các sự cố dẫn đến tai nạn lao động chủ yếu là do điện giật, ngã từ trên cao, va đập, vật rơi và đổ sập giàn giáo xây dựng, lắp đặt thiết bị… đã để lại di chứng rất lớn cho người lao động, ảnh hưởng đến sức khỏe, thu nhập và kinh tế của từng gia đình.
Thời điểm nắng nóng, các công trình xây dựng đang vào mùa. Ngoài những công trình có quy mô lớn, được tổ chức thi công bài bản và chấp hành nghiêm quy định về vệ sinh an toàn lao động thì những công trình xây dựng nhỏ lẻ thường bị chủ thầu, công nhân phớt lờ việc thực hiện các yêu cầu bảo hộ trong quá trình làm việc. Lĩnh vực xây dựng luôn tiềm ẩn những rủi ro. Bởi vậy, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn cho lao động, trang bị cho người sử dụng lao động những kiến thức cơ bản để bảo vệ sức khỏe, tính mạng, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cần vào cuộc quyết liệt kiểm tra, xử lý những vi phạm về an toàn vệ sinh lao động tại các công trình xây dựng. Có vậy, những vụ tai nạn lao động thương tâm xảy ra ở các công trình xây dựng may ra mới được hạn chế, giảm thiểu đến mức thấp nhất.
PHƯƠNG CHI
