Sau khi UBND thành phố thu hồi, hủy bỏ chủ trương giải tỏa, di dời các hộ dân tại khu vực lân cận 2 nhà máy thép Dana - Ý và Dana - Úc (xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang), các ngành chức năng đã tiến hành khảo sát và lập phương án khôi phục sản xuất lúa trên cánh đồng Chợ.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố đề nghị khôi phục sản xuất 20ha ở cánh đồng Chợ. |
Nằm ven đường Nguyễn Tất Thành nối dài, cánh đồng Chợ thuộc khu vực quy hoạch tái định cư Hòa Liên 6 và Hòa Liên 7 (phục vụ giải tỏa dân cư lân cận 2 nhà máy thép) có tổng diện tích hơn 16ha đã bị bỏ hoang. Ở phía sát bên, người dân cũng không canh tác vì bị ngập úng từ đầu vụ, trong khi đó khu vực gieo sạ được thì diện tích nhỏ, lúa mọc lưa thưa, còi cọc.
Ông Nguyễn Văn Nhượng (trú thôn Vân Dương 2), đang chăn thả bò ngay trên thửa ruộng của mình, buồn bã nói: “Gia đình tôi có 4 thửa ruộng với tổng diện tích hơn 5 sào, đám ruộng này nằm trong phạm vi quy hoạch khu tái định cư nên không được sản xuất, mà chờ cơ quan chức năng triển khai đền bù, giải tỏa. Làm nông mà để ruộng hoang thì rất xót, bởi bình thường đám ruộng này cho thu hoạch gần 4 tạ/sào chứ không ít”.
Qua tìm hiểu, nhiều người dân ở Hòa Liên có những phần ruộng ở khu vực ngập nước vào đầu vụ đông xuân, nhưng lại thiếu nước trong vụ hè thu, vì vậy khi gieo sạ lúa không cho kết quả như mong đợi. Các hộ trồng lúa vừa thiếu nước, vừa bị chuột phá hoại nên số lúa thu về cuối vụ rất ít.
Bà Lê Thị Nghị (thôn Vân Dương 2) bày tỏ: “Dù đầu vụ đông xuân này, gia đình tôi đã cố gắng gieo sạ và tỉa, dặm liên tục ở vùng bị ngập nước, nhưng đến nay lúa vẫn kém phát triển, chắc chắn không thu hoạch được bao nhiêu”.
Trước tình hình hoang hóa đất sản xuất, các hộ nông dân có nguyện vọng được chính quyền địa phương hỗ trợ cải tạo đồng ruộng. Ông Nguyễn Hữu Hùng (thôn Vân Dương 1) kiến nghị: “Diện tích ở cánh đồng Chợ đã bỏ hoang hơn 2 vụ nên cỏ mọc rất dày, đất đã chai cứng vì thiếu nước. Để làm lại đất mới rất khó khăn, chúng tôi mong cơ quan chức năng hỗ trợ thu dọn cỏ, cày ải và khôi phục các kênh mương dẫn nước cho kịp sản xuất vụ hè thu”.
Theo UBND xã Hòa Liên, khu vực cánh đồng Chợ có tổng diện tích gần 30ha, trong đó, người dân chỉ sản xuất vụ đông xuân khoảng 4ha, còn lại ruộng bỏ hoang vì nằm trong phạm vi quy hoạch 2 khu tái định cư và không sản xuất được. Trong thời gian qua, xã Hòa Liên cùng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố, huyện Hòa Vang tiến hành khảo sát, lập phương án khôi phục kênh mương dẫn nước, đất, giống...
Qua khảo sát, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố cho biết, hiện trên cánh đồng còn kênh tưới N2-1 đang phục vụ cho khoảng 3ha lúa của thôn Vân Dương 2, nhưng toàn bộ các kênh nội đồng đã bị bồi lấp hoàn toàn. Tuyến kênh hiện trạng không bảo đảm tiêu thoát nước, nguy cơ khi có mưa lớn các thửa ruộng dọc hai bên kênh tiêu bị ngập nước với diện tích khoảng 13,1ha.
Ông Nguyễn Đỗ Tám, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố cho hay, để bảo đảm khôi phục sản xuất khu vực cánh đồng trong phạm vi dự án khu tái định cư Hòa Liên 6, Hòa Liên 7 và ổn định sản xuất khu vực lân cận 2 nhà máy thép, bên cạnh việc nạo vét, khơi thông dòng chảy, phát dọn lòng kênh tiêu, cần khẩn trương có giải pháp xử lý khớp nối giữa đáy kênh tiêu và đáy kênh thoát lũ Hòa Liên.
Đồng thời, cần sớm hoàn thành thi công kênh thoát lũ xã Hòa Liên, xử lý thanh thải đất trong lòng kênh. Ngoài ra, cần tiến hành sửa chữa, gia cố các vị trí hư hỏng trên tuyến kênh tưới N2-1 và bố trí 14 cửa điều tiết, xây mới đoạn kênh đầu tuyến với chiều dài 103 mét; đào, đắp 7 tuyến kênh nội đồng với chiều dài 2,285 mét.
“Với hiện trạng hệ thống tưới tiêu như vậy, trước mắt sở đề nghị hỗ trợ nhân dân triển khai sản xuất 20ha, vì diện tích 10ha còn lại sẽ bị ngập úng do không tiêu thoát nước được khi có mưa lớn. Sở cũng đề nghị UBND thành phố thống nhất chủ trương hỗ trợ khôi phục sản xuất với tổng kinh phí 807 triệu đồng cho 20ha.
Cụ thể, đầu tư 400 triệu đồng khắc phục hệ thống tưới tiêu, 324 triệu đồng hỗ trợ cày ải, làm đất, xử lý đất và 83 triệu đồng hỗ trợ giống, phân hữu cơ, thuốc diệt chuột…”, ông Nguyễn Đỗ Tám thông tin thêm.
Để kịp xuống giống vụ hè thu vào giữa tháng 5-2018, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố đang chỉ đạo các đơn vị liên quan tư vấn, hỗ trợ các giải pháp kỹ thuật. Qua đó, theo dõi, giám sát việc khắc phục hệ thống kênh mương thủy lợi và kế hoạch cung cấp nước, bảo đảm cho sản xuất.
Sở đề nghị UBND thành phố chỉ đạo Sở Xây dựng yêu cầu Công ty CP Trung Nam có giải pháp xử lý khớp nối đáy kênh tiêu và đáy kênh thoát lũ; khẩn trương hoàn thành kênh thoát lũ và xử lý thanh thải đất trong lòng kênh thoát lũ; nạo vét, khơi thông dòng chảy đối với những vị trí bị bồi, lấp. Bên cạnh đó, xã Hòa Liên huy động máy móc để tổ chức cày, phơi ải đất phục vụ sản xuất...
Bài và ảnh: HOÀNG HIỆP