Trong những năm gần đây, du lịch của Đà Nẵng có những bước phát triển mạnh mẽ. Thành phố đã tích cực đầu tư, đưa vào khai thác các sản phẩm du lịch mới; các lễ hội, liên hoan du lịch được nâng cấp, đưa vào hoạt động phục vụ du khách…
Tuy nhiên, thành phố cần quan tâm, đầu tư hơn nữa để du lịch Đà Nẵng có sức hấp dẫn trên thị trường du lịch, đặc biệt là quốc tế. Trong đó, việc xác định sản phẩm du lịch chủ lực, đặc trưng của Đà Nẵng cần tiếp tục được tập trung mở rộng và phát triển bền vững.
Hiện nay, du khách nước ngoài đặc biệt quan tâm các địa danh lịch sử, văn hóa nhưng Đà Nẵng còn “khiêm tốn” về loại hình du lịch này, trong khi tiềm năng, lợi thế không phải là ít. Điểm đến thu hút đông đảo du khách nhất là Bảo tàng Điêu khắc Chăm, sau đó là danh thắng Ngũ Hành Sơn.
Các di tích lịch sử, văn hóa, bảo tàng tuy đã được quan tâm đầu tư nhưng vẫn chưa thật sự tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn. Việc khai thác những điểm du lịch hiện có và mở thêm các điểm tham quan mới, trong đó có các địa danh mang tính lịch sử của thành phố không phải là chuyện ngoài tầm tay.
Trước hết nói về cái hiện có. Bảo tàng Điêu khắc Chăm nên duy trì thường xuyên việc tổ chức chiếu phim và múa Chăm phục vụ du khách, nâng cao chất lượng đội ngũ thuyết minh, bố trí không gian các khu vực trưng bày để trưng bày nhiều hiện vật hơn.
Việc cải tạo, nâng cấp Bảo tàng Điêu khắc Chăm vừa qua cũng là một bước để bảo tàng phát huy hết lợi thế nhằm thu hút du khách. Trong tương lai, di tích Chăm Phong Lệ (phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ) được khai quật sau hơn 100 năm ẩn mình, trở thành phát hiện khảo cổ lớn ở Đà Nẵng, cần được bảo tồn, tôn tạo để có thêm điểm di tích văn hóa - lịch sử kết nối với Bảo tàng Điêu khắc Chăm, làm phong phú thêm chuỗi văn hóa Chăm ở Đà Nẵng.
Bảo tàng thành phố nên khai thác tối đa theo hướng bảo tàng lịch sử vì vị trí của bảo tàng này trong tương lai sẽ chuyển về tòa nhà 42 Bạch Đằng. Thành Điện Hải sau khi được công nhận là di tích lịch sử đặc biệt cấp quốc gia sẽ có cơ hội phát triển xứng tầm.
Ở Thành phố Hồ Chí Minh đã có Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, thu hút đông đảo du khách nước ngoài. Ở Đà Nẵng trước đây cũng từng có Nhà chứng tích tội ác đế quốc Mỹ, sau này các hiện vật của nhà chứng tích tập trung về Bảo tàng thành phố.
Ngoài ra, bên cạnh Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng, nên nghiên cứu hình thành Bảo tàng Điêu khắc của thành phố vì Đà Nẵng có làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước là cơ sở nền tảng của một bảo tàng điêu khắc tầm cỡ của khu vực miền Trung và cả nước.
Xét về thị trường du lịch, cần quan tâm đặc biệt thị trường Mỹ. Trong chiến tranh, công chúng Mỹ biết đến Đà Nẵng qua các phim chiếu về các bãi biển tại Đà Nẵng. Khách Mỹ sẽ có khả năng tăng nhanh trong những năm đến do quan hệ kinh tế, thương mại và hàng không giữa Việt Nam - Mỹ được cải thiện. Đà Nẵng còn là mảnh đất quen thuộc của hàng ngàn cựu binh Mỹ nên có thể hình thành một điểm du lịch khá đặc biệt - nơi những đơn vị đầu tiên của đội quân viễn chinh Mỹ đổ bộ lên bãi biển Mỹ Khê, mở màn cho cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam.
Nói đến yếu tố lịch sử - văn hóa, không thể không nhắc đến khu nghĩa địa Y Pha Nho (còn gọi là “Nghĩa địa Tây Ban Nha”) ở độ cao 80m, thuộc bán đảo Sơn Trà, nơi có nhiều ngôi mộ của lính Tây Ban Nha chết trận thời kỳ Pháp xâm lược Việt Nam 1858-1860.
Di tích này chưa được xếp hạng, hiện chỉ còn một căn nhà nhỏ, mặt tiền có chiếc thánh giá với một từ tiếng Pháp chạm nổi Ossuaire (đồi hài cốt, nhiều lớp chồng lên nhau). Đây là một di tích đặc biệt ở Đà Nẵng, được nhiều du khách nước ngoài quan tâm, chỉ cách cổng cảng Tiên Sa 200 mét và đã có nhiều đoàn du khách tự tìm đến.
Cách đây vài năm, “Đồi hài cốt” đã được xây dựng thành nghĩa trang xinh xắn với nhà thờ nhỏ và tường rào xung quanh, nhưng có lẽ do thiếu sự chăm nom nên cỏ bụi bao phủ trở lại. Vì vậy, nên chăng đưa nó trở thành một di tích lịch sử cấp thành phố để du khách tham quan, tìm hiểu? Ngoài ra, Đà Nẵng vẫn còn những sự tích, truyền thuyết chưa được khai thác trong du lịch như truyền thuyết Tiên Sa, sự tích Ngũ Hành Sơn…
Không ít du khách có nhu cầu thưởng thức âm nhạc không chỉ trong nhà hát, các bar, những sự kiện nghệ thuật lớn, mà còn ở những chương trình nho nhỏ, gần gũi. Loại hình âm nhạc đường phố phù hợp để đáp ứng nhu cầu này. Đặc biệt, chương trình “Đưa tuồng xuống phố” thu hút khá đông du khách, trong đó không ít khách ngoại quốc thích tìm hiểu về nghệ thuật tuồng…
Bên cạnh đó, Đà Nẵng còn có những địa điểm du lịch chưa được khai thác hoặc khai thác chưa triệt để, ngoài Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh còn có khu Nghĩa trủng Khuê Trung, lễ hội Cầu ngư. Các lễ hội đình làng Hòa Mỹ, Túy Loan cũng nên được quan tâm đưa vào khai thác phục vụ du khách.
Những sản phẩm, loại hình du lịch phong phú, độc đáo mà chỉ Đà Nẵng mới có nếu được quan tâm đầu tư, khai thác sẽ thu hút đông đảo khách du lịch đến với thành phố bên sông Hàn.
DÂN HÙNG