Dăm ba bận trở về quê, ở chỗ xe dừng cạnh vệ đường quốc lộ, đứng chờ bố ra đón, tôi thấy những cánh xuyến chi trắng muốt bung nở. Bụi xuyến chi khép nép bên vệ đường, lá xanh biếc, hoa trắng tinh khôi và nhụy vàng lấp lánh.
 |
| Hoa xuyến chi nở quanh năm. |
Tôi trở lại quãng đời ấu thơ của mình bằng ký ức những bông xuyến chi thôn dã. Mái nhà ngói cũ kỹ, rêu xanh bám phủ, mảnh vườn con con của mẹ ngọt ngào hoa trái bốn mùa. Cạnh bờ tường rào mảnh vườn, hoa xuyến chi ken kín mọc dày đặc. Một vài cơn gió đỏng đảnh ghé ngang làm những cánh xuyến chi dập dờn, lúc đó tựa như muôn vàn cánh bướm trắng cõng trên lưng mình chiếc nhụy vàng xinh xinh. Trong yên bình của quê, của những xào xạc cây cối đang vẫy tay nhau, hoa xuyến chi nhìn tôi mỉm cười thật dịu dàng, tôi cũng cười đáp lại.
Một dạo, xuyến chi lan rộng, lan vào cả đám đất của mẹ chuẩn bị gieo hạt, mẹ vội lấy cuốc cuốc phăng đi những bụi xuyến chi xanh thắm. Tôi bật khóc ngon lành. Cảm giác như mất đi một điều gì đó thân thuộc, hụt hẫng vô cùng. Mẹ dịu dàng, vỗ về, vuốt tóc tôi trấn an rằng xuyến chi sẽ sớm trở lại. Xuyến chi chỉ nên mọc ở những nơi cần mọc, còn vườn của mẹ cần nhường chỗ cho đám rau, đám cây ăn quả. Rồi xuyến chi lại mọc, hàng bờ rào lại thắm xanh những lá, trắng muốt cánh hoa, vàng lịm nhụy hoa lấp lánh.
Không chỉ ở trong vườn của mẹ, xuyến chi còn mọc ở dưới đồng, trên núi, ngay cả triền đê thoai thoải cạnh bờ kênh nước mát rượi cũng thấy bóng dáng của xuyến chi. Những đóa hoa xuyến chi thôn dã, nở quanh năm suốt tháng. Hết đợt này lại tới đợt khác, cứ thế vươn mình mà dâng cho đời những đóa hoa đẹp tươi. Mỗi bông hoa là năm cánh hoa mỏng manh, ôm ấp nhụy vàng.
Từ thân cây, hoa mọc lên từng cành nho nhỏ, không chụm lại nhưng khiến ta cảm giác nó gắn kết những cá thể hoa với nhau. Tuổi thơ chăn trâu, cắt cỏ, chiều chiều cả lũ thẩn thơ bên những bụi xuyến chi đang bung nở, mải mê ngắt những bông hoa xuyến chi cài lên tóc, tết thành vương miện làm vòng đội chơi trò cô dâu. Có cô bạn nghịch ngợm còn nói rằng sau này chẳng cần hoa hồng tốn kém đâu xa, đám cưới của bạn sẽ dùng ngay những bông hoa xuyến chi. Tiếng cười giòn giã vang lên giữa đồng quê, tan vào ánh hoàng hôn đỏ ối…
Nỗi nhớ về xuyến chi trong lòng tôi lúc nào cũng khắc khoải liên tưởng tới những người dân nghèo miền Trung quê tôi. Xuyến chi mộc mạc, giản dị, nhưng có sức sống mãnh liệt. Cứ tưởng nắng, gió miền Trung khắc nghiệt quật ngã xuyến chi nhưng càng trong khắc nghiệt thì xuyến chi càng kiên cường. Người dân miền Trung quê tôi cũng vậy. Chịu thương, chịu khó, chắt chiu từ nắng gió mà vươn lên như những bông xuyến chi ngoài kia.
Sự tích hoa xuyến chi trong lời kể của bà làm tôi càng thêm thương và yêu hoa nhiều hơn. Chuyện kể rằng, ngày xưa có một người con gái sở hữu giọng ca du dương làm bao chàng trai say đắm. Nhưng nàng chưa bao giờ nhận được sự yêu thương, quan tâm chăm sóc vì nhan sắc của nàng chỉ bình thường, nếu không muốn nói là xấu xí. Rồi một ngày, một lữ khách nghe tiếng hát của nàng và đem lòng yêu thương tiếng hát đó.
Chàng trai đến bên nàng, quan tâm và chuyện trò nhưng chưa một lần đối diện với gương mặt của nàng. Nàng vui mừng và hạnh phúc vì có người quan tâm. Nhưng rồi chàng trai bỏ đi, để lại nàng ngày đêm thương nhớ. Cuối cùng nàng kiệt sức và chết đi. Người ta thấy từ nơi nàng ngã xuống mọc lên một loài hoa dại nhỏ nhắn, xinh đẹp và được gọi là hoa xuyến chi.
Xuyến chi trong tôi, trong bạn, trong lòng của những người con xa xứ mãi là loài hoa thôn dã thương nhớ. Giờ đây, giữa chốn phồn hoa tôi thèm được thả chân trần tự do giữa loài hoa đồng nội, ngắt một cụm rồi ôm vào lòng. Chỉ là nghĩ thôi nhưng không hiểu sao lòng tôi an yên đến lạ… Xuyến chi, hẹn ngày gặp lại!
CAO THƠM
