Trong số những chính sách mới đang được chính phủ Mỹ xem xét, dư luận chú ý đề xuất cắt giảm lượng chất kích thích nicotine có trong thuốc lá.
Việc giảm lượng nicotine trong thuốc lá hướng tới mục tiêu thúc đẩy hàng triệu người hút thuốc tại Mỹ bỏ thuốc, hoặc chuyển qua sử dụng các loại thay thế khác bớt nguy hại hơn. Ảnh: AP |
Thúc đẩy hàng triệu người bỏ hút thuốc
Chính phủ của Tổng thống Joe Biden đang xem xét việc yêu cầu các hãng thuốc lá phải giảm nồng độ nicotine trong mọi loại thuốc lá bán ở Mỹ. Mức giảm này phải hạ tới các mức không thể gây nghiện, báo Wall Street Journal cho biết.
Bên cạnh đó, giới chức Mỹ đang cân nhắc một chính sách khác khi thời hạn chót công bố chính thức quan điểm về vấn đề này cận kề. Theo đó, tới ngày 29-4, cơ quan chức năng sẽ phải đưa ra lập trường chính thức về việc nước Mỹ có cấm các loại thuốc lá sử dụng hoạt chất menthol không. Cổ phiếu của tập đoàn Altria - nhà sản xuất thuốc lá Marlboro - đã giảm hơn 6% trong chiều 19-4 sau thông tin chính phủ của Tổng thống Biden muốn triển khai dứt khoát các chính sách kiểm soát thuốc lá.
Giảm nicotine trong thuốc lá đặt ra yêu cầu các hãng sản xuất thuốc lá phải giảm chất này trong các sản phẩm xuống tới mức không thể gây nghiện, hoặc có thể gây nghiện ở mức tối thiểu. Đề xuất này nhằm hướng tới mục tiêu thúc đẩy hàng triệu người đang hút thuốc ở Mỹ hoặc bỏ thuốc, hoặc chuyển sang dùng các sản phẩm thay thế bớt gây hại cho sức khỏe hơn như kẹo cao su chứa nicotine, viên ngậm hay thuốc lá điện tử.
Khi ông Donald Trump còn làm Tổng thống Mỹ, ông Scott
Gottlieb - Ủy viên của FDA - đã theo đuổi cả hai đề xuất bao gồm lệnh cấm sử dụng menthol và quy định giảm lượng nicotine trong thuốc lá như một phần trong chính sách về thuốc lá do ông đề xuất năm 2017. Tuy nhiên, sau khi ông Scott rời cương vị vào năm 2019, cả hai đề xuất nói trên đều bị lãng quên.
Bản thân chất nicotine không gây ra các bệnh như ung thư, bệnh tim hay bệnh phổi, theo FDA. Tuy nhiên, đây chính là hoạt chất trói buộc các “con nghiện thuốc lá” chung thân với sản phẩm có hại cho sức khỏe. Thuốc lá liên quan tới 480.000 ca tử vong mỗi năm tại Mỹ. Một nghiên cứu do FDA và Viện Sức khỏe Quốc gia tài trợ đã chứng minh rằng, khi loại bỏ gần hết nicotine khỏi thuốc lá, những người hút cũng có xu hướng bỏ thuốc nhiều hơn. Việc giảm bớt lượng nicotine được nội bộ FDA thảo luận từ những năm 1990. Người ta cũng đã thử áp dụng một số phương pháp khác như sử dụng các giống cây thuốc lá đã chỉnh sửa gene hay loại bớt lượng nicotine khỏi lá thuốc lá trong quá trình sản xuất. Năm 2009, Đạo luật kiểm soát thuốc lá của Mỹ cho phép FDA có thể đặt ra yêu cầu giảm lượng nicotine trong thuốc lá, khẳng định chính sách này đã dựa trên chứng cứ khoa học.
Bảo vệ thế hệ trẻ
FDA buộc phải đưa ra quan điểm về việc có cho phép sử dụng hoạt chất menthol trong thuốc lá hay không theo yêu cầu của tòa án trước ngày 29-4 để hồi đáp một đơn kiến nghị tập thể của công dân đề nghị cấm hoạt chất này. Nguồn tin của Wall Street Journal cho biết, chính phủ của ông Joe Biden đang xem xét việc nên xúc tiến lệnh cấm menthol hay quy định giảm hàm lượng nicotine trong mọi loại thuốc lá, hoặc cùng lúc thực hiện cả hai quyết định này.
Đề xuất về lệnh cấm sử dụng hoạt chất menthol nhằm hướng tới mục tiêu ngăn chặn việc bắt đầu hút thuốc của giới trẻ. Rất nhiều người trẻ bắt đầu dính vào thuốc lá chỉ vì sức hấp dẫn từ hoạt chất tinh dầu bạc hà này.
Mặc dù cả hai chính sách liên quan thuốc lá đều đang trong giai đoạn được nhà chức trách xem xét, thảo luận, nhưng tờ Wall Street Journal nhận định, với sự liên đới tới quá nhiều nhóm lợi ích, sẽ mất nhiều năm nữa mới có thể triển khai các chính sách đề xuất liên quan tới thuốc lá và chắc chắn không tránh khỏi những kiện tụng pháp lý từ các bên bị ảnh hưởng trong những quyết sách này.
Thực tế, ngày 19-4, sau khi truyền thông loan tin về ý định của chính phủ Tổng thống Biden với thuốc lá, người phát ngôn của tập đoàn Altria đã phản ứng ngay bằng thông điệp: “Mọi động thái của FDA cần phải dựa trên khoa học và chứng cứ, và phải cân nhắc những hệ lụy thực tế từ những hành động đó, trong đó bao gồm cả việc gia tăng thị trường phi pháp, tác động tới hàng trăm ngàn việc làm từ các trang trại cho tới các cửa hàng bán lẻ trên phạm vi toàn quốc”.
Trong khi đó, người phát ngôn của Reynolds American - công ty sản xuất các loại thuốc Camel và Newport cho rằng, các chứng cứ khoa học về việc giảm lượng nicotine vẫn chưa có kết luận cuối cùng và “có những công cụ tốt hơn để cải thiện sức khỏe cộng đồng”.
Năm 2013, FDA từng kết luận menthol là hoạt chất rất khó bỏ và chắc chắn có nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe lớn hơn so với thuốc lá thông thường. Cơ quan này cũng cho rằng việc sử dụng các loại thuốc lá có chứa hoạt chất methol là nguyên nhân khiến tình trạng trẻ vị thành niên dính vào thuốc lá cao hơn.
Xu thế tích cực của thế giới? New Zealand vừa trở thành một trong những quốc gia mới nhất đề xuất quy định giảm mạnh lượng nicotine trong thuốc lá và nâng độ tuổi được hút thuốc trong các nội dung chính sách nhằm chấm dứt việc hút thuốc lá. Theo đài RT (Nga), chính phủ New Zealand cũng đang xem xét một loạt đề xuất mới nhằm loại bỏ hoàn toàn khói thuốc lá tại nước này vào năm 2025. |
TRẦN ĐẮC LUÂN (theo Wall Street Journal)