“Khi ở nhà chăm sóc con bị F0, tôi biết thêm nhiều thứ, nhất là kiến thức về chăm sóc sức khỏe, cách ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt… Thay vì buồn bã, lo âu, tâm lý thoải mái là giải pháp giúp tôi và các con chiến thắng nhanh bệnh tật”, chị Nguyễn Thị Hải Yến (phường Thanh Bình, quận Hải Châu) chia sẻ với chúng tôi khi chị vừa hoàn tất thời gian chăm sóc hai con là F0 tại nhà.
Chị Yến có hai người con, đứa lớn học lớp 7, đứa út học lớp 2. Một ngày cuối tháng 12-2021, khi nhà bên cạnh phát hiện ca F0, gia đình chị Yến được đưa vào danh sách F1. Rồi con út là F0, chị Yến khá hoang mang. Song, sau khi được các y, bác sĩ đến thăm khám, kiểm tra và hướng dẫn kỹ càng các biện pháp chăm sóc, điều trị tại nhà, chị yên tâm hẳn.
“Lúc đầu, tôi định cho con đi điều trị tập trung nhưng thấy nhà rộng rãi, bảo đảm các tiêu chí có thể cách ly tại nhà nên tôi dọn dẹp tầng 3 để con út ở. Tôi ở cùng tầng để tiện chăm sóc bé, còn lại cả gia đình sinh hoạt ở tầng 1 và tầng 2. Từ khi phát hiện con bị F0, cả nhà tuân thủ nghiêm 5K, uống đủ nước, ăn đủ chất, ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ, giữ tinh thần lạc quan, tập thể dục đều đặn để cùng nhau vượt qua dịch bệnh”, chị Yến kể.
Bé nhỏ của chị Yến mắc Covid-19 nhưng không có nhiều triệu chứng, vẫn ăn uống bình thường, chỉ bị đỏ mắt, ho nhẹ. Sau 2-3 ngày, các triệu chứng đỡ dần, nhưng rồi bé lớn trở thành F0. Lần này, chị Yến có kinh nghiệm hơn, gia đình sắp xếp gọn đồ đạc tầng 2 để bé lớn điều trị. Ngày thường căn nhà nhỏ của chị Yến ríu rít tiếng chuyện trò, nô đùa của hai bé, tiếng vợ chồng cùng dọn dẹp, nấu ăn, tiếng í ới hỏi thăm từng thành viên trong gia đình sau một ngày làm việc về thì nay thay bằng sự im lặng, chỉ giao tiếp qua chiếc khẩu trang khi thực sự cần, hạn chế tối đa tiếp xúc để tránh lây lan dịch bệnh. Trong nhà, đâu đâu cũng có mùi cồn khử khuẩn vì tất cả vật dụng cá nhân như áo quần, chén bát, ly tách đều được giặt giũ, dọn rửa riêng, sau đó khử khuẩn kỹ càng…
Một, hai ngày đầu chị Yến luống cuống nhưng qua ngày thứ ba mọi thứ dần ổn định, tiếng cười nói bắt xuất hiện xua tan sự căng thẳng. Chị Yến cho biết: “Dù các con là F0 nhưng ít ra chúng tôi còn được chăm sóc con tại nhà, còn được cười nói, quan tâm nhau hơn là giờ này mỗi người mỗi ngả”. Những ngày ở nhà chăm sóc hai con, sợ con buồn chán chị Yến bày ra đủ trò để con cùng làm, cùng đọc sách và chị Yến cũng nhận thấy hai con chị “nhờ” bị F0 mà cảm thấy được quan tâm, được yêu thương nhiều hơn. Cũng theo chị Yến, khi nhà có F0, điều cần là cả gia đình phải thoải mái, không tạo áp lực, căng thẳng, nhất là những người lớn. Bởi lẽ, chỉ cần họ cảm thấy hoang mang, lo lắng quá mức hoặc căng thẳng, mệt mỏi kéo dài thì chính họ đã không còn sức lực chăm sóc bản thân.
Khi các con được chăm sóc, điều trị tại nhà, chị Yến cảm thấy thoải mái bởi có người nấu ăn, chuyện trò, các vật dụng cá nhân cần gì có nấy, nếp sống sinh hoạt không mấy xáo trộn. Chị Yến cũng chia sẻ, điều trị F0 tại nhà, quan trọng nhất là người nhà phải tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ, từ việc chăm sóc người bệnh, vệ sinh cá nhân, thân thể, đến khử trùng, khử khuẩn tật cả đồ dùng, đồ vật… Đặc biệt, luôn lắng nghe cơ thể mình, nhận ra những dấu hiệu thay đổi để hỏi bác sĩ và làm theo các hướng dẫn kịp thời.
Cũng có con bị F0, chị Lê Thị Hà (phường Thọ Quang, quận Sơn Trà - tên nhân vật đã thay đổi) có những ngày đồng hành đáng nhớ cùng con. Chị Hà kể, mấy ngày trước khi phát hiện hàng xóm là F0, chị mua bộ test Covid-19 để sẵn. Khi nghe con chia sẻ bị đau họng, thi thoảng có ho, chị Hà nhanh chóng kiểm tra cho con và kết quả là con dương tính với SARS-CoV-2.
Trong những ngày chăm sóc con bị F0 tại nhà, cùng với cán bộ y tế, chị Hà luôn dặn dò con cặn kẽ, nhất là việc khử khuẩn, kẹp nhiệt, vệ sinh cá nhân; tất cả đồ dùng cá nhân, thậm chí thùng rác, ấm đun nước, găng tay, bát đũa... đều riêng biệt. Trong nhà chị Hà chuẩn bị sẵn các loại thuốc cơ bản như thuốc hạ sốt, tiêu hóa, dạ dày, tiêu chảy, đau họng, nước muối, xịt mũi, vitamin C... để bổ sung khi cần. Chị Hà còn dặn con tập thói quen ghi nhật ký hằng ngày về các triệu chứng và thông số nhiệt độ, mạch đập, nhịp thở, huyết áp và oxy trong máu. Các thông số này luôn được mẹ con chị Hà cập nhật qua tin nhắn và phần mềm để cán bộ y tế nắm, có giải pháp xử lý kịp thời khi xảy ra tình huống khẩn cấp.
Điều trị F0 không triệu chứng, thể nhẹ tại nhà đang được xem là mô hình điều trị phù hợp trong trạng thái bình thường mới, khi tỷ lệ bao phủ vắc-xin phòng Covid-19 đạt mức cao. Việc điều trị F0 tại nhà vừa giảm áp lực cho hệ thống y tế, vừa tạo thuận tiện người bệnh. Sở Y tế đã ban hành Sổ tay hướng dẫn tạm thời cách ly, chăm sóc, điều trị người mắc Covid-19 tại nhà, nơi lưu trú. Sở Thông tin và Truyền thông cũng xây dựng ứng dụng “Hỗ trợ cách ly và điều trị tại nhà”.
Để mô hình đạt hiệu quả, tuyến y tế cơ sở, trạm y tế lưu động đóng vai trò rất quan trọng trong việc chủ động kết nối, bảo đảm các F0 được chăm sóc cẩn thận, không bỏ sót các bước trong hỗ trợ điều trị. Ngoài ra, khi điều trị F0 tại nhà, điều quan trọng hơn cả là người bệnh và người nhà phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định, nguyên tắc cách ly, điều trị và cần bình tĩnh, bởi chỉ khi tâm lý thoải mái thì bệnh nhân, người nhà mới phối hợp tốt với lực lượng y tế.
THANH TÌNH
