Cách đây chưa lâu, người viết có dịp đi thực tế một số địa điểm “nông nghiệp - nông thôn” của thành phố, một phần cũng vì nhớ về một thời khuyến nông ngược xuôi ruộng vườn, cỏ cây vùng nông thôn Đà Nẵng mà mình đã gắn bó, một phần vì muốn biết tâm tư, trăn trở của người nông dân, mà đa số trong đó đang có chiều hướng “già hóa” trong khi thế hệ kế cận ngày càng hiếm.
Vùng sản xuất rau an toàn La Hường (phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ) là một trong những vùng rau lớn của thành phố Đà Nẵng. TRONG ẢNH: Nông dân vùng rau La Hường đang chăm sóc rau màu. Ảnh: VĂN HOÀNG |
Điểm đến đầu tiên là vùng chuyên canh rau La Hường, thuộc phường Hòa Thọ Đông (quận Cẩm Lệ). Có thể nói, đây là mô hình nông nghiệp trong lòng đô thị khá điển hình, một vùng chuyên canh rau có tên tuổi đã lâu của Đà Nẵng nằm ven sông Cẩm Lệ với khoảng hơn 50 hộ dân tham gia sản xuất, trong đó có hơn 20 hộ chuyên canh. Nơi đây được Nhà nước quan tâm đầu tư hạ tầng khá tốt với hệ thống đường bê-tông nội đồng kết nối các vườn rau cùng hệ thống thủy lợi và hướng dẫn kỹ thuật của cơ quan chuyên môn như Trung tâm Khuyến ngư nông lâm, Chi cục Nông nghiệp…
Hằng năm, La Hường cung ứng khoảng 500 tấn rau sạch cho thị trường Đà Nẵng. Các loại rau củ quả ở vườn đa dạng về chủng loại, từ các loại rau ăn lá như mồng tơi, rau cải, rau lang, rau muống cho đến các loại củ quả như mướp, dưa leo, khổ qua, bầu, bí… Hiện sản phẩm rau sạch La Hường được các thương lái thu mua tiêu thụ một phần ở các chợ đầu mối, số còn lại được nông dân bán tại các chợ. Trước đây HTX đứng ra bao tiêu sản phẩm và bán tại điểm rau quả sạch ở chợ Cẩm Lệ nhưng hiệu quả không cao. Một số “lão nông tri điền” ở La Hường tâm tư rằng, khó khăn nhất của người trồng rau ở đây là đưa rau ra thị trường.
Ở thời điểm hiện nay, HTX cũng chỉ tuyên truyền, vận động để các hộ dân thực hiện theo quy trình sản xuất rau an toàn, còn đầu ra tiêu thụ là do các hộ dân “tự bơi” là chính. Trong khi đó, nghề trồng rau không phải dễ dàng, nhất lại là trồng rau an toàn, rau sạch. Người nông dân phải vất vả từ khâu chọn giống, phòng trừ sâu bệnh, đối phó với thiên nhiên khắc nghiệt và còn canh cánh nỗi lo đầu ra cho thương phẩm. Bên cạnh đó, thời tiết mưa nắng bất thường như hiện nay ảnh hưởng không ít đến năng suất, chất lượng rau, những tháng mưa hầu như không canh tác được. Ngoài ra, nước sông Cẩm Lệ có những thời điểm nhiễm mặn, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước ngầm cung cấp cho vùng rau…
Một yếu tố nữa làm nông dân lo lắng là lực lượng lao động kế cận, lớp trẻ bây giờ hầu như vắng bóng trên đồng rau, đa số không mấy ai mặn mà với nghề truyền thống của gia đình. Tuy nhiên, cũng có điểm mừng, khi một xã viên trẻ dự định khởi nghiệp bằng mô hình “Cửa hàng sinh thái”, có trang mạng xã hội mang tên “Rau quê”. Đây sẽ là mô hình kinh doanh rau củ an toàn kiểu mới mà ở đó trọng tâm là các cửa hàng nằm ngay tại vùng rau, nơi khách có thể tiếp cận một cách dễ dàng để trải nghiệm, từ đó mô hình xây dựng lòng tin với khách hàng và mở rộng hệ thống cửa hàng vào nội thành. Bạn xã viên trẻ này cho biết, sau khi hình thành “Cửa hàng sinh thái” này sẽ triển khai bán voucher rau theo tháng và chỉ phục vụ các khách hàng mua voucher tháng. Thời gian qua, đây cũng là địa điểm trải nghiệm của học sinh các trường trong thành phố…
Ý tưởng là vậy nhưng để thành hiện thực cần có sự thống nhất của các xã viên HTX và nhất là của ban lãnh đạo HTX trong việc phối hợp, chia sẻ vì lợi ích chung của mỗi xã viên, qua đó khẳng định thương hiệu, uy tín của HTX rau La Hường.
Một chuyến thực tế ngắn chưa thể miêu tả hết bức tranh toàn cảnh về nông nghiệp của Đà Nẵng, thiết nghĩ, cần có một hướng đi mang tính “liệu cơm gắp mắm” trong bối cảnh hiện nay, trong đó tập trung vào ứng dụng tiến bộ kỹ thuật với công nghệ không đòi hỏi nhiều lao động, ưu tiên chất lượng hơn số lượng và trên hết là hệ thống phân phối, bao tiêu sản phẩm và truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng đầu vào và đầu ra để người nông dân yên tâm sản xuất, người tiêu dùng yên tâm sử dụng sản phẩm của chính quê hương mình.
DÂN HÙNG