Là nhà làm phim trẻ, Lê Ngọc Duy không chỉ sáng tác bền bỉ và liên tục mà còn nhiệt huyết trong việc khơi dậy say mê điện ảnh trong cộng đồng.

Nhà tôi sát con sông Bình Long, bây giờ nó chỉ còn lại như một con mương lớn ấm ức đôi bờ, chứ hồi xưa khi tôi còn nhỏ, nó trong xanh và với sức vóc mới tập bơi nó đủ mênh mông để thử thách lòng gan dạ "qua sông" của tôi. Cũng chính gần sông nên tuổi thơ tôi gắn liền với bến nước Thai La, với những "Chiều theo cha ra bến/ Biền lả ngọn dâu xanh…". Nhớ gì nhất? những mùa nước lụt quê tôi.

Ngày được đứng trong hàng ngũ của Đảng, đọc lời tuyên thệ trước cờ Đảng, cờ Tổ quốc và chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được xem là một trong những ngày thiêng liêng nhất trong cuộc đời mỗi đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.

Không phải ngẫu nhiên bài viết này tôi chọn ba ca khúc ra đời đã lâu nhưng vẫn chưa hề cũ để nhắc tới. Những ca khúc có nhiều điểm khác nhau và cũng có điểm chung. Mong rằng, qua đây góp thêm một góc nhìn đa chiều về Hà Nội trong âm nhạc.

Rong ruổi qua các đường thành phố, nhất là những khu đô thị mới, nếu quan sát sẽ nhận ra những hàng cây xanh bản địa gắn bó với quê hương. Nào là lộc vừng với dáng cây đẹp, hoa nhỏ li ti, mọc thành từng chùm treo rủ xuống như dải lụa đỏ; mang đến vẻ đẹp lãng mạn cho không gian sống. Nhưng ấn tượng hơn khi cả tuyến phố với hàng dài cây mù u ở phố đi bộ Bạch Đằng thì đó mới là điều lạ, mới mẻ và rất riêng của thành phố bên sông Hàn.

Đường xa vạn dặm bắt đầu từ bước chân đầu tiên. Một mình anh nghĩ, anh nhớ và đi tìm từ cái dầm gỗ chèo thúng, đến loại cây đập ra lấy nhựa trét đèn, từ đôi bầu gánh mắm đến cái ghim tre vá lưới... anh đi tìm, sưu tầm và tẩn mẩn bày ra. Một bảo tàng nghề cá bắt đầu manh nha.

Cà phê không chỉ là một thức uống mà còn gắn liền với những khoảnh khắc thân thuộc, lưu giữ nhiều câu chuyện của một đời người, phản ánh sự khác biệt trong phong cách sống và văn hóa địa phương.

Áp thấp nhiệt đới vừa tràn qua thành phố, lịch học con trẻ ở trường được nghỉ để ứng phó thời tiết có thể mạnh lên thành bão. Thiệt kỳ lạ, con trẻ reo lên "Mẹ ơi, bánh xèo"... Chúng nó sao giống mình đến lạ. Mỗi hồi mưa gió là nhớ đến món ăn cuốn hút qua mỗi thế hệ ở từng gia đình...

Từ ngàn đời xưa, ảnh hưởng tập tục sống du canh du cư, người Cơ tu đã xem từng mảng rừng là nhà, từng mảng trăng là đèn và tôn thờ rừng như vị thần. Với họ, rừng không chỉ là nguồn sống, là nơi chở che mà còn ôm ấp, vỗ về họ như người ba, người mẹ. Vì lẽ đó, trong đời sống hằng ngày, người Cơ tu lập ra hương ước và luật tục để rừng mãi trường tồn. Chẳng may rừng mất đi, họ sẽ mất nhiều thứ.

Tôi vẫn nhớ như in lời thầy Linh "Phải chấm dấu chấm trên chữ I", và cố giữ lấy sự ngay thẳng tâm hồn. Cái dấu chấm ấy ngày nay ít còn ai viết, nhưng giọng thầy Linh của tôi vẫn mãi là lời dặn ân cần.

Từ thành phố Huế vào Đà Nẵng và ngược lại hiện nay du khách dễ dàng di chuyển và trải nghiệm chuyến tàu di sản. Dịp lễ 2-9 này, tôi đã có dịp như thế và trên chuyến tàu "Kết nối di sản miền Trung" kéo dài 3 giờ lại gắn với bao cung bậc cảm xúc, hòa theo nhịp điệu lời bài hát "Tàu anh qua núi", thưởng thức đặc sản và ngắm cảnh dọc dài cung đường sắt miền Trung...

Tôi từng tham dự các hội thảo về điểm đến với du khách Nhật Bản và các tiếp xúc, chia sẻ kinh nghiệm với đại diện du lịch Nga, với giáo sư John Quelch, Hiệu phó trường Business của Harvard với các tỉnh miền Trung từ nhiều năm trước. Bây giờ, sau nhiều năm nhìn lại, mới thấy tất cả vẫn chưa có sự thay đổi nhiều...

Cây không chỉ mang lại "lợi ích mười năm" mà còn là chỉ số làm nên nội tâm của nơi ta ở, kỷ niệm của tâm hồn. Một thành phố đẹp là một thành phố nhiều cây, chẳng thế mà thế giới quy định tỷ lệ cây xanh trên đầu người là một trong những tiêu chí làm nên mức độ văn minh của phố.

Đã qua 4 tháng đoàn công tác số 5 thành phố Đà Nẵng chúng tôi chia tay Trường Sa để mỗi người về lại với các nhiệm vụ, vị trí công tác của mình. Chúng tôi, những thành viên của đoàn vẫn giữ liên lạc và ai ai cũng bày tỏ sự thương nhớ Trường Sa như đang nhớ về miền quê của mỗi riêng mình...

Chúng tôi về thăm căn cứ Thượng Đức (thôn Hà Tân, xã Đại Lãnh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Thượng Đức (7-8-1974 - 7-8-2024), nghe những nhân chứng đã "vào sinh ra tử" với vùng đất anh hùng này kể chuyện năm xưa mà ngỡ như được xem những thước phim tài liệu chân thực.

Kể từ khi Đà Nẵng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương (1997), quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ. Bên cạnh những mặt tích cực, quá trình này cũng tác động nhiều mặt đến đời sống người dân, nhất là cộng đồng ngư dân ven biển. Khi không gian sống và không gian sinh tồn thay đổi mạnh mẽ thì vấn đề gìn giữ tiếng nói địa phương để bảo tồn văn hóa truyền thống của cộng đồng ngư dân cũng gặp không ít khó khăn.

Sáu mong gặp tôi để biết đôi điều về anh trai là Huỳnh Quang Mãi ở nhà tù Phú Quốc. Tôi về Việt An biết Sáu là phó bí thư chi bộ, trưởng thôn Việt An. Thời đánh giặc Pháp, xã Thăng Phước thuộc huyện Thăng Bình, thời đánh giặc Mỹ, Thăng Phước thuộc huyện Quế Tiên.

Ngôn ngữ đặc trưng của ngư dân làng biển không chỉ có vai trò trong giao tiếp hằng ngày khi đi biển mà còn được sử dụng trong lời ru, tiếng hát như bá trạo, bài chòi… Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa đã tác động mạnh mẽ đến ngôn ngữ địa phương, dẫn đến nguy cơ làm mai một bản sắc văn hóa làng biển vốn có từ lâu đời của cộng đồng cư dân ven biển. Việc nghiên cứu và gìn giữ ngôn ngữ đặc trưng của người dân vùng biển sẽ góp phần bảo tồn văn hóa địa phương.

"Ở nơi ấy, đàn dê trắng nhởn nhơ quanh đồi. Một mái tranh nghèo, một nhà sàn đơn sơ. Ở nơi ấy họ đã sống cuộc sống yên bình. Ai nghèo cũng có cây đàn Chapi. Khi rung lên vài sợi dây đàn đã đong đầy, hồn người Raglai…", những câu hát vừa da diết, vừa tỉ tê trong ca khúc Giấc mơ Chapi đã đưa tôi đến gặp già Chamaléa Âu - Nghệ nhân ưu tú (NNƯT) duy nhất của vùng núi cao Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận vào một buổi tối bên bờ sông Hàn lộng gió.

Nhắc đến hòn vọng phu, ai cũng nghĩ đến người thiếu phụ bồng con chờ chồng rồi hóa đá với tình nghĩa son sắt thủy chung. Ở ngôi làng Nam Thọ xưa (nay là khối phố Lộc Phước, phường Thọ Quang, quận Sơn Trà), ngày định mệnh 35 năm trước cũng có nhiều phụ nữ cùng con thơ tựa hòn vọng phu hóa đá ngóng chồng trước biển khơi mênh mông...

Đó là tên gọi của tọa đàm vừa diễn ra tại Đà Nẵng vào tối 4-7 với sự góp mặt của các diễn giả: đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp, NSND Lan Hương, NSƯT Chiều Xuân, đạo diễn Leon Lê, nhà báo Nguyệt Linh. Đà Nẵng cuối tuần có cuộc trao đổi sâu hơn về nội dung này cùng đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp - người tổ chức sự kiện.

Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần thứ hai, 2024 có một chương trình chiếu phim của các nhà làm phim Đà Nẵng, gồm các phim "Chiếc chiếu của bà Bứa", "Người đưa linh", "Bọn trẻ ngày nay", "Người mẹ" và "Đường đến hòa bình". Đây là những bộ phim đánh dấu sự chập chững của những người làm phim Đà Nẵng trong các workshop của Ateliers Varan cách đây hơn 10 năm. Cũng từ đó thành phố Đà Nẵng có một thế hệ những người làm phim mới, chịu ảnh hưởng của phong cách điện ảnh trực tiếp, góp một tiếng nói vào dòng chảy điện ảnh trực tiếp tại Việt Nam.

Nhà báo Đinh Chương là một nhân vật khá đặc biệt trong làng báo chí Việt Nam nói chung, báo chí Quảng Nam - Đà Nẵng nói riêng, bởi trong sự nghiệp làm báo của mình, ông có gần 10 năm được giao nhiệm vụ tháp tùng phục vụ để đưa tin, viết bài về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Có mặt khắp các nẻo đường phố, bánh mì là một phần bản sắc văn hóa của Đà Nẵng, của Việt Nam. Lưu giữ trong từng hồi ức mỗi người, bánh mì chứa đựng bao tâm hồn Việt.

Hơn 80 năm trước, nhà thơ Đoàn Phú Tứ có bài thơ Màu thời gian nổi tiếng trong thi ca tiền chiến: "... Trời mây phảng phất nhuốm thời gian/ Màu thời gian không xanh/ Màu thời gian tím ngát…". Nhà thơ Chế Lan Viên lại viết: "Thời gian trôi lặng thinh/ Mà tháng ngày chảy hết".

Chung quanh việc sáng tạo, hoàn thiện và phổ cập chữ Quốc ngữ vẫn còn những ý kiến khác nhau, cần tiếp tục bàn luận, trao đổi, thậm chí tranh luận để làm sáng tỏ nhiều vấn đề liên quan...

Trong những ngày nắng vàng như mật rọi khắp con đường, NSND Tường Vy (tên thật Trương Tường Vy), người có giọng hát ví như chim họa mi đã đi xa...

Mấy chị giáo viên. Một anh thợ sửa đồng hồ ở cùng xóm... Đủ mọi tầng lớp. Có người lái ô-tô, người đi xe máy, xe đạp. Có người chạy bộ từ nhà mỗi sớm... Tất cả đến biển như bày tỏ một tình yêu...

Trong cơn lốc đô thị hóa, vẫn còn đó những người cố neo giữ nếp làng, gìn giữ mảnh hồn làng trong câu hò vè, trong lễ hội, trong nghề truyền thống…

Những năm gần đây, cùng với đời sống nghệ thuật diễn ra sôi động, có một thế hệ những họa sĩ trẻ đang ngày càng thành công và khẳng định được vị trí cũng như dần định hình được bản sắc riêng...

Hình như sông khác người, càng "có tuổi" sông càng mới. Bến sông ngày trước giờ không còn ai tắm, nhưng mát lành của dòng sông càng thêm thắm thiết, sáng chiều sông đầy đặn trong mỗi người dân...

Những chuyến tàu không chỉ là phương tiện vận tải mà còn chở bao nỗi niềm của hành khách. Có chuyến tàu xốn xang nỗi buồn chia ly, cũng có chuyến tàu rộn ràng niềm vui khám phá...

Say mê tiếng sáo khi còn là cậu bé lên 7, NSND Trịnh Mạnh Hùng ví đời mình như cánh chim bay ngang trời từ miền núi xa xa vút qua đồng bằng trải dài rồi băng qua đại dương...

Năm 1964, nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu - một người con Đà Nẵng - được giao nhiệm vụ vượt Trường Sơn vào căn cứ Khu 5 ở tuổi "tứ thập bất hoặc", và khi quân Mỹ đổ bộ cửa biển Đà Nẵng cuối xuân 1965...