Cách hạ sốt cho trẻ, nhất là đối với các bé sơ sinh, là điều mà mọi cha mẹ phải nắm để kịp thời xử lý.
Trước khi hạ sốt, cần chắc chắn biết được nhiệt độ của trẻ là bao nhiêu bằng cách dùng dụng cụ đo (không sờ bằng tay vì không chính xác) ở miệng, tai, nách (lấy nhiệt độ đọc được trên nhiệt kế cộng thêm 0,5 độ C) hoặc trực tràng (không cần cộng thêm nhiệt độ).
Chỉ hạ sốt cho trẻ khi nhiệt độ cơ thể > 39 độ C, hoặc nhiệt độ cơ thể < 39 độ C nhưng trẻ rất khó chịu với tình trạng sốt, hoặc trẻ có tiền sử co giật do sốt trước đây.
Thuốc được sử dụng cho trẻ: Paracetamol hoặc Ibuprofen
- Paracetamol: 10-15mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau 4-6 giờ, 1 ngày không quá 60mg/kg
- Ibuprofen: 5-10mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau 6-8 giờ, 1 ngày không quá 40mg/kg, không sử dụng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi
Trẻ lên cơn co giật do sốt ở nhà
Khi trẻ lên cơn co giật do sốt ở nhà, cha mẹ không nên hoảng loạn và làm theo các bước sau:
- Để trẻ nằm trên mặt phẳng cứng và nằm nghiêng một bên, cổ hơi ngửa để tránh tình trạng đờm giải hoặc chất nôn làm tắc đường thở
- Không được để bất kỳ thứ gì vào miệng trẻ vì không có trường hợp nào trẻ cắn lưỡi trong cơn co giật
- Cơn co giật thường sẽ hết sau 1 phút; nếu kéo dài trên 5 phút, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế có khả năng cấp cứu gần nhất.
Lưu ý, hạ sốt trong trường hợp này có thể để sau vì hạ sốt không làm cắt cơn co giật.
Trẻ có thể bị co giật thêm không?
Tất cả trẻ bị co giật do sốt đều có nguy cơ co giật một lần nữa trong cùng một đợt bệnh. Tuy nhiên, không phải mọi trẻ đều có nguy cơ giống nhau mà tùy vào yếu tố nguy cơ của trẻ càng nhiều thì tỷ lệ co giật càng cao và ngược lại.
Yếu tố nguy cơ bao gồm: trẻ dưới 1 tuổi; sốt chưa đến 24 giờ; thân nhiệt khi lên cơn co giật từ 38-39 độ C. Càng nhiều yếu tố nguy cơ, tỷ lệ co giật trở lại càng cao từ 12-100%.
Thuốc do bác sĩ chỉ định có thể giảm nguy cơ co giật trở lại nhưng tỷ lệ co giật cho mọi trẻ đã sử dụng thuốc là 12% (tức là trẻ dùng thuốc giảm co giật vẫn có thể bị co giật trở lại).
Co giật do sốt có thể tái phát không?
Những trẻ đã bị co giật do sốt 1 lần có nguy cơ co giật do sốt trở lại cao hơn trẻ bình thường gấp nhiều lần.
Nguy cơ co giật do sốt trở lại phụ thuộc vào tuổi khi trẻ có cơn co giật do sốt đầu tiên. Trẻ nhỏ hơn 1 tuổi khi có cơn co giật đầu tiên thì nguy cơ có cơn co giật do sốt thứ 2 là 50%. Trẻ lớn hơn 1 tuổi khi có cơn co giật đầu tiên thì nguy cơ có cơn co giật do sốt thứ 2 chỉ 30%.
Co giật do sốt có thể rất đáng sợ nhưng không gây ảnh hưởng đến não, hệ thống thần kinh, trí tuệ và sự phát triển của trẻ.
Thạc sĩ - bác sĩ
NGUYỄN ĐÌNH TUẤN
(Phòng khám đa khoa Pasteur Đà Nẵng)
