Từ năm 2013 đến nay, công tác quy hoạch được khiển khai rộng khắp trên địa bàn huyện Hòa Vang với khoảng 200 dự án. Một số dự án đưa vào hoạt động làm thay đổi diện mạo nông thôn theo hướng đô thị, nâng cao cuộc sống cho người dân. Tuy nhiên, đã phát sinh một số bất cập, đặc biệt là về quản lý trật tự xây dựng vùng quy hoạch.
Lực lượng chức năng đang kiểm tra, xử lý các trường hợp xây dựng trái phép ở xã Hòa Liên. Ảnh: Hoàng Hiệp |
Công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng được chính quyền huyện Hòa Vang và 11 xã chú trọng. Trong năm 2019, huyện Hòa Vang phát hiện và xử lý 16 trường hợp xây dựng trái phép trong khu quy hoạch.
Chính quyền các địa phương chỉ đạo tháo dỡ hoàn toàn (tính đến tháng 10-2019) đối với 9 trường hợp vi phạm tại xã Hòa Liên, 1 trường hợp tại xã Hòa Sơn, 5 trường hợp tại xã Hòa Nhơn và 1 trường hợp ở xã Hòa Phong.
Ông Lê Văn Cừ, cán bộ địa chính xã Hòa Ninh cho biết, toàn xã có 48 dự án quy hoạch; trong đó có 12 dự án chưa triển khai, 7 dự án đề nghị hủy bỏ, số còn lại đã hoàn thành, đang triển khai hoặc đang lập thủ tục thu hồi đất. Người dân trong vùng quy hoạch không được xây dựng, cơi nới nhà cửa, không được tách thửa, sang nhượng… dù nhu cầu rất lớn.
“Theo nguyên tắc, khi đã khoanh vùng quy hoạch, dù công bố hay mới chỉ có chủ trương thì người dân cũng không được xây dựng. Trên thực tế, nếu cán bộ địa chính nắm cụ thể các khu vực quy hoạch, vùng quy hoạch hoặc vùng có chủ trương quy hoạch thì dễ quản lý, tránh phát sinh vi phạm xây dựng trái phép; ngược lại, rất khó quản lý”, ông Cừ nói.
Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn Nguyễn Tấn Phát cho biết, việc quản lý trật tự xây dựng trong vùng quy hoạch ở nông thôn gặp rất nhiều khó khăn. Theo quy định, nhà ở riêng lẻ tại nông thôn không nằm trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa, kể cả các khu dân cư quy hoạch theo hướng đô thị được miễn cấp giấy phép xây dựng; không quy định phải báo cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương.
Việc người dân làm nhà ở không cần giấy phép đã gây khó khăn trong công tác quản lý vì không có chế tài xử lý các trường hợp xây dựng không phép. “Nếu người dân chủ động xin giấy phép xây dựng tại UBND huyện thì khi xây dựng sai so với giấy phép cũng khó xử lý được.
Đặc biệt, tại các đồ án quy hoạch mới ở giai đoạn có chủ trương chọn địa điểm, chưa triển khai công bố quy hoạch, chưa có kế hoạch sử dụng đất hằng năm, công tác bảo đảm trật tự xây dựng lại càng khó khăn hơn”, ông Phát lý giải.
Hiện nay mô hình quản lý quy hoạch của Hòa Vang theo hướng đô thị nhưng quy định áp dụng và thực tế huyện Hòa Vang là vùng nông thôn, dẫn đến một số bất cập. Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hòa Vang Đặng Phú Hành, khi xảy ra vi phạm xây dựng trong vùng quy hoạch rất khó xử lý vì thiếu chế tài.
Việc miễn cấp phép xây dựng và miễn thông báo với cơ quan Nhà nước và áp dụng mức phạt quá cao khi xây dựng sai quy hoạch chưa thật sự phù hợp với tình hình thực tế ở huyện Hòa Vang. Bên cạnh đó, một số dự án đã có chủ trương quy hoạch nhưng chưa thực hiện việc quy hoạch chi tiết xây dựng để triển khai dự án gây khó khăn trong công tác quản lý quy hoạch. Một số quy hoạch chậm triển khai trên địa bàn nhưng không được thành phố điều chỉnh, hủy bỏ gây khó khăn cho người dân có nhu cầu về nhà ở để ổn định cuộc sống.
Ông Đặng Phú Hành cho biết, để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nêu trên, UBND huyện đã nhiều lần kiến nghị lên cấp trên tìm giải pháp xử lý. Theo đó, đề nghị thành phố xem xét kiến nghị với Chính phủ và Bộ Xây dựng điều chỉnh, bổ sung hình thức xử lý đối với trường hợp công trình xây dựng trên đất ở nông thôn đã có quy hoạch chi tiết được duyệt vào Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27-11-2017 của Chính phủ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng.
Bên cạnh đó, thành phố cần có quy định riêng cho huyện Hòa Vang có chế tài xử lý các sai phạm về xây dựng trong vùng quy hoạch, bảo đảm tính pháp lý chặt chẽ và đi vào nền nếp. UBND huyện Hòa Vang cũng đề nghị thành phố có chủ trương xem xét, giải quyết việc cho phép làm nhà tạm đối với các hộ dân có hoàn cảnh khó khăn, bức thiết về nhu cầu nhà ở thuộc các dự án chậm triển khai trên địa bàn huyện.
TRỌNG HUY