Nghề báo luôn có sức hấp dẫn đặc biệt, dù nhiều vất vả, tiềm ẩn nhiều nguy nan. Với các phóng viên trẻ, dù chưa có thẻ nhà báo, nhưng bằng tâm huyết, đam mê với nghề vẫn ngày đêm dấn thân, mang những thông tin nóng hổi đến bạn đọc.
 |
| Phóng viên Xuân Dũng |
Là phóng viên trẻ, ngoài thiếu kỹ năng, kinh nghiệm làm nghề thì chuyện không có thẻ nhà báo cũng khiến việc tác nghiệp gặp nhiều khó khăn. Chúng tôi - những phóng viên trẻ tại Đà Nẵng, hầu hết đều mới ra trường được một vài năm, chưa đủ niên hạn và các điều kiện cần thiết khác để được cấp thẻ nhà báo.
Khi đi tác nghiệp dựa vào giấy giới thiệu của cơ quan. Giấy giới thiệu, theo nguyên tắc chỉ có hiệu lực trong từng chuyến công tác cụ thể và có thời hạn nhất định. Không có thẻ nhà báo, tức là khi tác nghiệp hoàn toàn có khả năng bị từ chối cung cấp thông tin, cộng thêm áp lực thời gian nộp bài, không ít phóng viên trẻ cảm thấy nản, thậm chí bỏ nghề.
Có lần, tôi tâm sự những khó khăn đó với một nhà báo, cũng là giảng viên của tôi khi học tại Khoa Báo chí - Truyền thông, Đại học Khoa học Huế. Nghe xong, nhà báo đó chậm rãi bảo rằng: “Phóng viên đi tác nghiệp đúng là rất cần có thẻ, song đó không phải là tất cả. Điều quan trọng là mỗi người hãy tự chứng minh năng lực, đạo đức nghề nghiệp của mình trước. Thẻ nhà báo cũng không phải là tấm vé giúp phóng viên đi qua mọi cánh cửa. Với nhà báo, “tấm thẻ” có giá trị hơn cả chính là ở tấm lòng với nghề, năng lực công tác, chất lượng của từng tác phẩm báo chí...”. Lời khuyên dạy đó tiếp thêm nhiều động lực, giúp tôi quyết tâm gắn bó với nghề báo.
May mắn hơn những đồng nghiệp cùng trang lứa, sau khi ra trường, cộng tác với một số tờ báo, tôi được nhận vào làm việc tại Báo Đà Nẵng - Cơ quan của Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam thành phố Đà Nẵng, tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Đà Nẵng - nên được các cơ quan, đơn vị, nhân vật “tích cực hỗ trợ” trong quá trình tiếp cận, phỏng vấn, khai thác thông tin.
Đặc biệt, được phân công theo dõi theo ngành, lĩnh vực, tôi dần tạo được mối quan hệ công tác với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố. Mỗi khi cần liên hệ khai thác, tiếp cận thông tin, phóng viên chỉ gọi điện hẹn trước rồi đến làm việc mà không cần phải trình giấy giới thiệu.
Tất nhiên, nói như thế không phải là không gặp khó khăn trong quá trình tác nghiệp. Đơn cử, một đồng nghiệp trẻ cùng cơ quan với tôi từng bị kẻ xấu dùng bút danh trên báo để đến các doanh nghiệp tống tiền, gây mất uy tín nghiêm trọng. Sự việc trên gây cho người đồng nghiệp ấy một cú sốc tinh thần lớn. May thay, chuyện cuối cùng cũng được điều tra sáng tỏ, phóng viên ấy lấy lại được danh dự, sự tín nhiệm của cơ quan và các đơn vị khác.
Hay trường hợp của tôi và một số phóng viên khác, dù tác nghiệp có giấy giới thiệu nhưng nhân vật phỏng vấn thấy chúng tôi tuổi đời còn quá trẻ, không có thẻ nhà báo, lo sợ thiếu kinh nghiệm trong xử lý thông tin nên viện lý do từ chối phỏng vấn hoặc đề xuất không viết bài.
Ngoài ra, khi đi tác nghiệp gặp một số đơn vị, cá nhân chưa quen trước đó, dù phóng viên trình giấy giới thiệu nhưng họ vẫn chưa tin. Để được cung cấp thông tin, phóng viên phải trải qua phần “thi vấn đáp” với những câu hỏi đại loại như: Anh/chị vào nghề lâu chưa?; có biết nhà báo A., B., C. không?; lãnh đạo của anh/chị là ai, trước đây làm việc ở cơ quan nào?...
Vậy mới thấy, để hành nghề, ngoài giấy giới thiệu hay thẻ nhà báo, cũng rất cần một “tấm thẻ” khác nữa, ấy là uy tín, danh dự, tư cách đạo đức, sự tinh thạo trong nghề và cả sự “định danh” bằng những tác phẩm báo chí có chất lượng trên mặt báo.
Xét cho cùng, nghề nào cũng có cái khó, cái nhọc nhằn. Tôi quan niệm, một khi còn sức trẻ và còn nhiệt thành thì cứ cố gắng, lấy đam mê làm nguồn sống. Bởi những người đi trước vẫn dạy, nghề có phụ ai bao giờ, có chịu khó trau dồi thì những bước đi chập chững ban đầu mới vững vàng hơn qua thời gian.
Cuối cùng, tuy nghề báo là nghề rất vất vả, nhưng quả thực nó đã đem đến cho tôi nhiều niềm vui. Vẫn biết, sẽ còn những chông gai ở phía trước, nhưng tôi nghĩ mình đã quyết định đúng khi chọn nghề báo làm lối đi cho mình!
XUÂN DŨNG
