Theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, đối với các trường hợp doanh nghiệp xin chuyển mục đích sử dụng đất ở sang đất thương mại - dịch vụ để xây dựng khách sạn, khu phức hợp cao tầng, hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở sang đất sản xuất-kinh doanh thì không phải xin phép cơ quan có thẩm quyền.
Tuy nhiên, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, việc áp dụng quy định này trong thực tế có một số vướng mắc. Vì thế, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, tháo gỡ.
Ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho hay, trên địa bàn thành phố, thời gian qua có nhiều doanh nghiệp nhận chuyển nhượng 1 thửa hoặc nhiều thửa đất ở của người dân gộp lại để xây dựng khách sạn, khu phức hợp cao tầng. Đối với đất ở chỉ xây dựng nhà ở có chiều cao từ 7-9 tầng, khi chuyển mục đích sử dụng sang đất thương mại - dịch vụ thì có thể được xây dựng đến 20 tầng. Theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành, trường hợp là đất ở chuyển đổi mục đích sử dụng sang thương mại - dịch vụ thì không cần phải xin phép. Trường hợp này có hệ số sử dụng đất tăng lên nhưng chưa có quy định cụ thể về nghĩa vụ tài chính phải nộp khi chuyển mục đích sử dụng từ đất ở sang đất thương mại-dịch vụ.
Ông Nguyễn Quang Vinh cũng cho hay, thành phố Đà Nẵng đã xin ý kiến, hướng dẫn của Bộ Tài chính về phát sinh nghĩa vụ tài chính từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở sang đất thương mại dịch vụ. Bộ Tài chính đã trả lời là căn cứ vào Nghị định số 46/2014/NĐ-CP của Chính phủ để xác định nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, do Nghị định số 46/2014/NĐ-CP chỉ quy định về thu tiền thuê đất và thuê mặt nước nên Đà Nẵng không áp dụng được hướng dẫn của Bộ Tài chính vì doanh nghiệp không thuê đất mà đã nhận chuyển nhượng từ các hộ gia đình, cá nhân đã được Nhà nước giao đất và đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở sang đất thương mại-dịch vụ.
Đến nay, việc xác định nghĩa vụ tài chính này vẫn đang vướng, không thể nào biết được việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất này có phát sinh nghĩa vụ tài chính hay không và cũng không biết căn cứ vào quy định nào để thu tiền sử dụng đất, ảnh hưởng đến quyền lợi của doanh nghiệp. Vì thế, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố đề nghị Tổng cục Quản lý đất đai và Bộ Tài nguyên và Môi trường có nghiên cứu, xem xét, hướng dẫn để Đà Nẵng có cơ sở thực hiện, tháo gỡ vướng mắc cho các doanh nghiệp đang muốn hoàn thiện thủ tục về đất đai nhằm xây dựng khách sạn, khu phức hợp cao tầng.
Cũng theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, trường hợp doanh nghiệp đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất từ đất ở đô thị sang đất sản xuất-kinh doanh, không phải xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị đã được phê duyệt. Trên thực tế tại địa bàn thành phố Đà Nẵng trong thời gian qua, việc chuyển mục đích sử dụng đất nói trên của doanh nghiệp là chưa phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị đã được phê duyệt do khu vực đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất đã được phê duyệt quy hoạch là đất ở. Để có cơ sở cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thì phải điều chỉnh quy hoạch đô thị, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.
Tuy nhiên, thủ tục điều chỉnh quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất rất phức tạp, phải qua nhiều cấp và ngành quyết định. Vì thế, rất khó khăn khi triển khai trong thực tế. Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, có điều chỉnh để có sự thống nhất trong quy định của pháp luật đất đai và phù hợp với thực tế sử dụng đất đai.
HOÀNG HIỆP
