Trưởng đoàn đàm phán Brexit của Liên minh châu Âu (EU) Michel Barnier nói rằng, việc đạt được thỏa thuận thương mại với Vương quốc Anh vào cuối năm nay là “không thể”. Theo đó, xứ sở sương mù không thể có “sự kết thúc đột phá” trong giai đoạn chuyển tiếp kéo dài đến hết tháng 12.
 |
| Trưởng đoàn đàm phán Brexit của Anh David Frost (trái) và Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier không tìm được tiếng nói chung. Ảnh: Reuters |
Trong vòng đàm phán thứ 5 giữa EU và Anh diễn ra vào ngày 23-7, hai bên không tìm được tiếng nói chung về thỏa thuận thương mại tự do. Hãng Reuters dẫn lời Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU, ông Michel Barnier, nói rằng Anh không thể hiện thiện chí tháo gỡ bế tắc. Trong khi đó, Trưởng đoàn đàm phán Brexit của Anh, ông David Frost, cho rằng những đề xuất của EU không đáp ứng yêu cầu của chính phủ Anh về việc được đối xử như một quốc gia độc lập. Ông Frost thừa nhận sẽ không thể đạt được thỏa thuận sơ bộ về mối quan hệ tương lai với EU trong tháng 7, đồng thời còn nhiều “khoảng cách đáng kể ở những lĩnh vực khó khăn nhất”, nhưng London vẫn tìm kiếm thỏa thuận và mục tiêu tiếp theo là vào tháng 9.
Theo Reuters, kể từ khi Anh rời EU vào tháng 1-2020, các cuộc đàm phán về thỏa thuận thương mại và mối quan hệ giữa hai bên trong tương lai đã diễn ra nhưng đều bế tắc. Bên này cáo buộc bên kia không chịu nhượng bộ trước khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc vào cuối năm nay.
Mấu chốt của vấn đề là Anh tìm kiếm thỏa thuận thương mại tự do tương tự hiệp định mà EU vừa đàm phán với Canada. Phía EU muốn bảo đảm hai bên đều tuân theo các quy tắc bình đẳng trong hàng loạt vấn đề bao gồm: quyền của người lao động, môi trường và các khoản trợ cấp của chính phủ trước khi tiến tới một thỏa thuận thương mại với Anh. Song, London muốn giành lại quyền kiểm soát đánh bắt cá trong vùng lãnh hải của mình - nơi chịu sự chi phối theo các quy tắc của EU hơn 40 năm qua.
“Với việc từ chối cam kết về các điều kiện cạnh tranh công bằng và bảo đảm một thỏa thuận công bằng trong đánh bắt cá, Anh khiến thỏa thuận thương mại ở thời điểm này là điều không thể”, ông Michel Barnier phát biểu trong cuộc họp báo sau khi kết thúc đàm phán vòng 5 với London.
Nếu kết thúc giai đoạn chuyển tiếp, EU và Anh vẫn không đạt được thỏa thuận thì hai bên sẽ giao dịch theo các điều khoản của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), nghĩa là phải tuân thủ hàng loạt quy định nghiêm ngặt và thuế quan. Mức thuế cao cùng những quy định nghiêm ngặt về hải quan có thể làm suy yếu các nền kinh tế vốn chịu tác động mạnh của đại dịch Covid-19.
Thủ tướng Anh Boris Johnson từng nhiều lần nói rằng, nước ông tuyệt đối không chấp nhận việc tuân thủ các luật lệ của EU sau khi đã rời khỏi khối. Còn ông Barnier cho rằng, nếu EU và Anh không đạt được thỏa thuận về mối quan hệ trong tương lai thì sẽ có nhiều bất đồng hơn nữa. “Nguy cơ không có thỏa thuận là rất cao”, ông Barnier nói, đồng thời thúc giục không nên lãng phí thời gian bởi phải có dự thảo thỏa thuận ít nhất trong tháng 10 để Quốc hội các nước và vùng lãnh thổ thành viên EU phê chuẩn.
Việc EU và Anh tìm kiếm một thỏa thuận cho thời hậu Brexit là mục tiêu khá tham vọng trong bối cảnh EU đang tập trung toàn lực cho kế hoạch phục hồi hậu Covid-19. Theo các nhà quan sát, cũng có nhiều khả năng Thủ tướng Johnson chọn kịch bản không thỏa thuận như ông từng nhiều lần tuyên bố, nên London sẽ khó nhượng bộ trong các lần đàm phán tiếp theo.
BÌNH YÊN
