Nhã nhạc cung đình
Ca Huế trên sông Hương. (Nguồn: nhanhac.com.vn)
|
-Hướng dẫn viên du lịch đã nhầm lẫn. Loại hình ca nhạc trên du thuyền rồng dọc sông Hương là ca Huế, còn Nhã nhạc cung đình thì phải diễn ở... cung đình hoặc ít ra cũng phải ở một nơi thật rộng rãi. Bởi lẽ, Nhã nhạc cung đình có đến hàng trăm nhạc công.
Ngày trước, Nhã nhạc cung đình Huế chỉ được biểu diễn vào các dịp đại lễ như vua đăng quang, băng hà, các lễ hội tôn nghiêm hằng năm khác. Năm 2003, Nhã nhạc cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại và đánh giá: “Trong các thể loại nhạc cổ truyền ở Việt Nam, chỉ có Nhã nhạc đạt tới tầm vóc quốc gia”.
Nhã nhạc cung đình Huế là một sự kế thừa, kể từ khi những dàn nhạc - trong đó có mặt nhiều nhạc khí cung đình - xuất hiện dưới dạng tác phẩm chạm nổi trên các bệ đá kê cột chùa thời Lý và thế kỷ XI-XII, đến lúc ông vua cuối cùng triều Nguyễn thoái vị vào giữa thế kỷ XX.
Đầu triều Nguyễn, vua Gia Long cho lập Việt tương đội, một tổ chức âm nhạc cung đình lớn được thành lập với 200 nghệ nhân. Vua lại cho dựng đài Thông minh, một sân khấu ca múa nhạc và hát bội trong cung Ninh Thọ.
Cuối triều Nguyễn, thời vua Bảo Đại, có Ba vũ đội gồm một đội Đại nhạc và một đội Tiểu nhạc tổng cộng khoảng 100 nghệ nhân hoạt động rời rạc, trong lúc chờ đợi làm nhiệm vụ chính: tham gia phục vụ lễ Tế Nam giao (3 năm một lần). Năm 1942 là năm cuối cùng triều Nguyễn cử hành lễ Tế Nam giao và cũng là lần cuối cùng Nhã nhạc cung đình Huế được biểu diễn trọng thể trước công chúng.
Vàng trắng
* Xin cho biết vàng trắng có phải là tên gọi khác của bạch kim? (Nguyễn Thị Ngọc Nga, Thanh Khê, Đà Nẵng).
- Vàng trắng và bạch kim (kim loại trắng) là hai kim loại quý khác nhau. Do cả hai đều có màu trắng nên không ít người bị nhẫm lẫn.
Vàng trắng là hợp kim của vàng và các kim loại quý khác, trong đó vàng là thành phần chính. Vàng trắng nguyên chất có màu trắng ngà nên khi biến nó thành đồ trang sức, thợ kim hoàn sẽ phủ lên bề mặt nó một lớp Rhodium (một loại kim loại quý hơn vàng) để nó có màu trắng sáng rực rỡ. Vì thế, vàng trắng dùng một thời gian sẽ bị ngả vàng. Thợ kim hoàn khuyên khoảng 2 tháng một lần khách hàng nên mang các loại nữ trang bằng vàng trắng tới cửa hàng xi lại lớp Rhodium và kiểm tra lại các ổ hột để chúng luôn được trắng sáng.
Bạch kim có tên khoa học là Platinum, kim loại quý hiếm có giá trị cao gấp 1,7 - 2 lần so với vàng 9999. Bạch kim có màu trắng, có độ bóng và sáng cao hơn nhiều so với vàng trắng. Bạch kim có tỷ trọng cao hơn vàng, do đó nữ trang làm bằng bạch kim nặng hơn rất nhiều so với nữ trang bằng vàng có cùng kiểu dáng và kích cỡ.
Hiện nay, người tiêu dùng Việt Nam gọi... nhầm vàng trắng là bạch kim. Do giá cao, vẻ đẹp cũng giống như vàng trắng và khó sản xuất nên trên thị trường Việt Nam rất hiếm có nữ trang làm bằng bạch kim.
ĐNCT