Ngày 18-10-2019, Sở Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Đà Nẵng đưa vào sử dụng thí điểm Cổng dịch vụ dữ liệu tại hai địa chỉ www.congdulieu.vn và www.opendata.danang.gov.vn. Trao đổi với Đà Nẵng cuối tuần về những tính năng nổi bật của cổng này, ông TRẦN NGỌC THẠCH (ảnh), Phó Giám đốc Sở TT&TT cho biết:
 |
Cổng có 3 tính năng chính của sự mở là: (1) Tính sẵn sàng và sự truy cập: Dữ liệu hoàn toàn miễn phí, không hạn chế thời gian truy cập và số lượng truy cập. (2) Dữ liệu có thể được tái sử dụng và phân phối lại (người dân và doanh nghiệp có sử dụng các dữ liệu để phục vụ cho mục đích của mình hoặc tạo ra các dữ liệu khác trên cơ sở các dữ liệu có sẵn mà không hạn chế về bản quyền dữ liệu. (3) Sự tham gia của cộng đồng - ngoài các dữ liệu hiện có do các đơn vị vận hành cổng đăng tải, người dân và doanh nghiệp có thể tham gia cung cấp dữ liệu hoàn toàn miễn phí, không giới hạn.
Ngoài ra, Cổng dịch vụ dữ liệu còn có thêm một số tính năng công khai thông tin, dữ liệu cho tổ chức, cá nhân theo Luật Tiếp cận thông tin (Luật số 104/2016/QH13 của Quốc hội có hiệu lực ngày 1-7-2018) như sau: Đối với người dân cần tra cứu dữ liệu có thêm các kênh tra cứu như: Zalo, tin nhắn SMS (có thể tham khảo cách tra cứu qua các bài hướng dẫn sử dụng trên cổng); cung cấp chức năng cho phép người dân, doanh nghiệp, tổ chức sở hữu dữ liệu, bên cạnh việc đăng tải, công khai trên trang web thì có thể cung cấp dữ liệu qua hình thức tra cứu bằng ứng dụng Zalo, tin nhắn SMS.
Dữ liệu và việc cung cấp, chia sẻ dữ liệu số của các cơ quan Nhà nước rất quan trong trong dữ liệu mở. Do vậy, trong khi chờ đợi nghị định chia sẻ dữ liệu của Chính phủ dự kiến ban hành năm 2020, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 846/QĐ-UBND ngày 21-2-2019 ban hành Quy chế tạm thời về việc chia sẻ dữ liệu số trên địa bàn thành phố.
Hiện tại, Cổng dịch vụ dữ liệu có khoảng 80 tập dữ liệu khác nhau, gồm các dữ liệu chuyên ngành, dữ liệu kinh tế-xã hội…, cung cấp qua 3 dạng: dữ liệu tra cứu trực tiếp trên cổng (có thể tải dữ liệu và sử dụng API(*) để lấy dữ liệu), dữ liệu tra cứu qua tin nhắn SMS và ứng dụng Zalo.
* Việc xây dựng và đưa vào sử dụng Cổng dịch vụ dữ liệu sẽ mang lại những lợi ích nào trong việc xây dựng TPTM?
- Cổng dịch vụ dữ liệu là một trong những hợp phần của TPTM, việc xây dựng Cổng dịch vụ dữ liệu mang lại một số lợi ích thiết thực đối với thành phố như sau: Thứ nhất, dữ liệu chuyên ngành, dữ liệu thông tin kinh tế-xã hội các sở, ban, ngành được tập trung về một mối tạo sự thống nhất và thuận tiện trong việc tra cứu, sử dụng, làm giảm chi phí và tăng hiệu quả hoạt động cho các cơ quan Nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp và công dân. Thứ hai, các cơ quan Nhà nước cải thiện được tính minh bạch và công khai vì người dân luôn có được các thông tin cần thiết để có thể so sánh và đối chiếu.
 |
| Đại diện thành phố Đà Nẵng nhận giải thưởng Thành phố thông minh (trong đó Cổng dịch vụ dữ liệu là một trong những hợp phần) do Hiệp hội Điện toán châu Á và châu Đại Dương (ASSOCIO) trao tặng, sự kiện diễn ra tại Thái Lan, tháng 8-2019. (Ảnh do Sở Thông tin và Truyền thông Đà Nẵng cung cấp) |
Cho phép tiếp cận thông tin, dữ liệu chính là tạo ra điều kiện thuận lợi nhất cho người dân thực hiện quyền dân chủ và tham gia quản lý. Thứ ba, tổ chức, doanh nghiệp có thể khai thác dữ liệu để phân tích và xây dựng thành các ứng dụng thứ cấp phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của đơn vị, đóng góp vào hệ sinh thái ứng dụng thông minh của thành phố.
* TPTM phải được hình thành trên nền tảng “công dân thông minh”. Người dân không phải ai cũng có điều kiện có thể sử dụng chức năng tìm kiếm, khai thác các dữ liệu mở thông qua việc tra cứu trực tiếp trên cổng hoặc qua các ứng dụng nhắn tin (SMS, Zalo). Ước tính hiện có bao nhiêu người dân thành phố có thể truy cập cổng và thời gian tới Sở TT&TT sẽ đưa ra những giải pháp công nghệ nào để nâng cao tỷ lệ này cho xứng tầm với “TPTM”?
- Đã cung cấp dịch vụ cho người dân, chúng tôi xác định phải làm đa kênh để thuận lợi sử dụng. Với Cổng dịch vụ dữ liệu, người dân ngoài tra cứu trên Cổng www.congdulieu.vn, có thể qua Zalo - ứng dụng có rất nhiều người dùng và qua nhắn tin SMS trên điện thoại di động.
Trong 1 tháng đưa vào sử dụng thí điểm Cổng dịch vụ dữ liệu đã có hơn 5.000 lượt truy cập và tra cứu, tải dữ liệu. Chúng tôi đang tiếp tục truyền thông, giới thiệu cổng đến người dân; tiếp tục cập nhật để đa dạng dữ liệu và làm mới dữ liệu thường xuyên trên cổng để đông đảo người dân và doanh nghiệp thành phố biết, sử dụng.
* Với các tổ chức, doanh nghiệp có hẳn hệ thống khoa học-kỹ thuật với các ứng dụng CNTT mới, Cổng dịch vụ dữ liệu mang lại cho họ những tiện ích nào trong việc khai thác dữ liệu, công khai dữ liệu?
- Cổng dữ liệu có mục đích là hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp khai thác các dữ liệu được cung cấp để khai thác các dữ liệu chuyên ngành liên quan lĩnh vực hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp nhằm phục vụ hoạt động khảo sát, nghiên cứu; sử dụng dữ liệu làm đầu vào cho các hệ thống khoa học-kỹ thuật của tổ chức, doanh nghiệp theo nhu cầu. Dữ liệu có thể sử dụng theo cách tải về tập dữ liệu, hoặc dùng trực tiếp API cung cấp dữ liệu do cổng cung cấp sẵn để tích hợp vào hệ thống của doanh nghiệp.
 |
| Giao diện Cổng dịch vụ dữ liệu. (Ảnh chụp màn hình) |
Nếu tổ chức, doanh nghiệp có dữ liệu cần công khai, có thể tự thực hiện công khai trực tiếp dữ liệu lên cổng (theo quy trình hướng dẫn) hoặc đề nghị ban quản trị hỗ trợ công khai dữ liệu (thông qua đăng ký hoặc liên hệ trực tiếp, gửi thư điện tử, gọi điện thoại đến tổng đài hỗ trợ).
* Cổng dịch vụ dữ liệu đang trong giai đoạn thí điểm, Sở TT&TT có thành lập riêng các tổ quan sát/theo dõi từng lĩnh vực (kinh tế, văn hóa, xã hội...) để tổng hợp các ý kiến góp ý từ người dân, các tổ chức, doanh nghiệp nhằm hướng tới xây dựng cổng ngày một hoàn thiện hơn? Nếu có thì việc này được tổ chức và hoạt động như thế nào?
- Trung tâm Thông tin dịch vụ công Đà Nẵng là đơn vị được UBND thành phố giao thay mặt các cơ quan cung cấp thông tin, tư vấn cho người dân. Nhiệm vụ công khai thông tin, cung cấp dữ liệu mở phù hợp với nhiệm vụ, chức năng của Trung tâm do UBND thành phố giao. Trung tâm Thông tin dịch vụ công Đà Nẵng sẽ thực hiện vận hành cổng; đặc biệt là thu thập, trích lọc làm giàu thông tin, dữ liệu công theo quy trình, quy chế đã ban hành. Sở TT&TT sẽ thực hiện theo dõi, giám sát và làm đầu mối phối hợp với các cơ quan trong triển khai. Việc đưa vào hoạt động của Cổng dữ liệu không phát sinh thêm biên chế.
Theo kế hoạch, qua quá trình thí điểm (3 tháng), chúng tôi sẽ tiếp thu các ý kiến góp ý để tiếp tục điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu sử dụng và phục vụ hiệu quả nhất cho các đối tượng người dùng. Ngày 1-11-2019, Sở TT&TT đã có công văn gửi đến cơ quan liên quan để góp ý về Cổng dịch vụ dữ liệu.
* Xin cảm ơn ông!
|
Trên Cổng dịch vụ dữ liệu (mục “Hướng dẫn”) có tài liệu hướng dẫn chi tiết để người dân, tổ chức tham khảo, sử dụng. Trong quá trình sử dụng, các doanh nghiệp, tổ chức, người dân có thể gửi ý kiến phản hồi, yêu cầu hỗ trợ, đề xuất cung cấp các dữ liệu cần thiết đến Ban Quản trị thông qua nhiều kênh: - Gửi trực tiếp trên cổng: đến email info@congdulieu.vn - Gọi đến Tổng đài 1022 (quay số *1022) để được hướng dẫn, giải đáp, gửi ý kiến hoặc chat trực tiếp qua Skype và Zalo. |
VĂN THÀNH LÊ (thực hiện)
(*) API là cụm viết tắt của Application Programming Interface (giao diện lập trình ứng dụng). Đây là phương thức các lập trình viên kết nối với các ứng dụng khác, hoặc cũng có thể là kết nối với các thư viện. Windows, Google, Twitter hay Facebook đều có API cho cộng đồng sử dụng để giao tiếp với nền tảng của họ.
API cung cấp khả năng truy xuất đến một tập các hàm. Các hàm này đều được người sử dụng hệ điều hành hay dùng. Nói nôm na, API là một loại công cụ, là cách để tạo ra phần mềm, hệ điều hành, ứng dụng, các module trong hệ thống có thể giao tiếp và tận dụng năng lực của nhau.
