Đối với bảo tàng chuyên sâu về nghệ thuật như Bảo tàng (BT) Điêu khắc Chăm, thật khó để nắm bắt được cái hay, cái đẹp của những hiện vật được trưng bày mà không có người hướng dẫn.
Một du khách trải nghiệm dịch vụ audio-guide tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm. Ảnh: Q.T |
Tuy nhiên, công tác thuyết minh, hướng dẫn ở BT gặp những khó khăn cả về nhân lực lẫn điều kiện không gian.
Với một BT mang tính đặc thù, một thuyết minh giỏi, thu hút được khách tham quan đòi hỏi không chỉ có kiến thức về bảo tàng học mà còn cần am hiểu nhiều vấn đề lịch sử, nghệ thuật, tôn giáo…
Ngoài ra, với không gian chật hẹp của BT hiện nay, việc thuyết minh trực tiếp của hướng dẫn viên không phải lúc nào cũng thuận lợi, nhất là những lúc có đông khách tham quan và mỗi người có nhu cầu thưởng thức nghệ thuật theo cách riêng. Để hỗ trợ đội ngũ hướng dẫn viên, BT đã triển khai dịch vụ audio-guide (thuyết minh bằng tai nghe điện tử).
Tai nghe điện tử là cách thức để du khách tự chọn lựa nội dung. “Trên thế giới, phương pháp này không mới và nhiều BT ở Việt Nam đã đưa vào kế hoạch nhưng cho đến nay duy nhất BT Điêu khắc Chăm hiện thực hóa”, ông Võ Văn Thắng, Giám đốc BT cho biết.
Audio-guide của BT hiện nay hỗ trợ cho du khách trong việc tìm hiểu về lịch sử BT, thông tin địa danh xuất xứ và giới thiệu nội dung ý nghĩa của những hiện vật tiêu biểu tại bốn phòng trưng bày lớn định hình cho lộ trình tham quan của BT là Mỹ Sơn, Trà Kiệu, Đồng Dương, Tháp Mẫm.
Du khách có thể trải nghiệm dịch vụ qua hệ thống trang bị máy phát và tai nghe do BT cung cấp ngay tại Phòng tiếp đón với các bước đăng ký sử dụng đơn giản và mức phí hợp lý. Ưu điểm của việc sử dụng tai nghe là những du khách có nhu cầu tìm hiểu chuyên sâu có thể nghe đi nghe lại nhiều lần, nghe chủ động, không muốn nghe có thể tắt.
Tất cả những điều này, hướng dẫn viên không thể làm được. Hơn nữa, dịch vụ audio guide giúp BT giải quyết được vấn đề về không gian khi mỗi khách có thể chủ động tìm đến hiện vật mình yêu thích để tự nghe thông tin mà không phải chen lấn để đọc thông tin trên pa-nô hay quây quần nghe hướng dẫn viên thuyết minh.
Audio-guide của BT hiện có hai thứ tiếng Anh và Việt với 26 số. Ở mỗi hiện vật đều có gắn số, du khách muốn tìm hiểu hiện vật nào chỉ cần bấm vào số đó trên thiết bị audio để nghe thuyết minh. Audio-guide đặc biệt tiện lợi với khách đi lẻ, muốn yên tịnh để ngắm và nghe thông tin về hiện vật mà không bị tác động bởi những yếu tố bên ngoài. Qua một thời gian thử nghiệm (từ tháng 11-2014 đến nay), dịch vụ này đã mang lại nét độc đáo, tạo thêm sự sinh động cho hoạt động của BT. Trong sổ nhật ký của BT, rất nhiều du khách đã để lại lời khen ngợi cho ý tưởng mới này.
Chị Đặng Thu Hà (công tác tại BT Dân tộc học Việt Nam tại Hà Nội) trong một lần đưa khách đến BT đã bày tỏ sự thích thú với cách bố trí hiện vật và phương thức tổ chức hướng dẫn du khách tham quan mới mẻ này. Chị hy vọng, BT sẽ tiếp tục triển khai audio- guide bằng các ngôn ngữ khác để phục vụ đối tượng du khách đa dạng.
QUỲNH TRANG