Tưởng làm cái nhà, có mỗi cái bếp. Việc muỗi ấy, gọi mấy thằng gà què trong xóm, nó vẩy bay vài buổi là xong. Gọi tao làm gì, đang đứng trên giáo nắng chết cha đây này. Thôi nhé, đừng gọi nữa, tao ngã lộn cổ thì toi.
 |
| Minh họa: HOÀNG ĐẶNG |
Tú tắt máy. Ném choeng cái bay xuống sàn. Thợ, phụ ơ mắt dừng tay.
Ai gọi đấy anh? Thằng Vy, nó gọi về xây cái bếp. Mới đi chưa được tháng về thế nào được. Mà anh về bọn em biết xoay sở thế nào. Ừ… tao bảo nó không về rồi. Chúng mày yên tâm làm đi, xong mái một, tao sẽ xin ứng, mỗi thằng sẽ có dăm triệu gửi về quê.
Tối. Điện thoại Tú lại chuông. Vy trình bày, van xin, nài nỉ, ngợi ca tha thiết… Bạn bè rồi đừng lằng nhằng nữa… Thôi, mai tao về, được chưa. Ối, thế mới là chí cốt chứ. Gạch cát xi tao tập kết đủ rồi. Ờ, tối mai tao về đến nhà, sáng ngày kia làm luôn.
Thế anh về thật à? Ờ, nể thằng này quá, nhà tao nó làm suốt ba tháng không lấy một xu công, chả nhẽ đến lúc nó có việc mình lại lý do. Lý do đúng quá đi chứ, anh đang trưởng cánh, lại trên tít mù xứ núi… nó xây có cái bếp việc gì phải cầu kỳ, lúc nào nó làm nhà hẳn thì mình làm trả nợ cũng có sao. Thì là thế, nhưng nể lắm, khó chối lắm…
Cánh thợ ngồi cả dậy. Cái điếu cày roen roét, liên tục chuyền tay. Tú ngồi im, đầu chống mái bạt, mờ mờ trong khói thuốc, đợi điếu đi hết lượt mới nói: Chúng mày biết rồi đấy, thằng chủ này không thiếu tiền, cái tòa này tao tính sơ sơ tiền công cũng ngót tỷ. Nó nhiều tiền nhưng không phải vứt cho mỗi thằng giời ơi đất hỡi một quyển. Nó kỹ lắm, thằng Sơn đọc được bản vẽ, thay tao chịu trách nhiệm toàn bộ. Thằng Hùng, thằng Minh, thằng Tá phải nghe lời thằng Sơn… Vâng, anh về cố gắng lên sớm nhá. Được rồi, cùng lắm là hai tuần tao sẽ lên. Anh đã xin phép chủ chưa? Tất nhiên là rồi thì tao mới dặn dò chúng mày thế này chứ. Thôi tất cả ngủ đi, lấy sức khỏe mai lên giáo.
Tú không đi xe giường nằm, mà lên xe ghế ngồi cho đỡ được một trăm. Một trăm ấy đã là cái váy Tú mua hôm ký xong hợp đồng với ông chủ ngoài thị xã. Cái váy dành cho người có bầu, định Tết mang về cho vợ diện, nay về thì cho vợ mặc luôn, tối chồng ngắm.
Vợ Tú tên Lan, xinh gái nhất làng trên, bao nhiêu trai tán chả được. Đánh đùng một cái gật đầu Tú, bố mẹ Tú mừng rơn, dạm luôn, cưới luôn.
Tú người cao nhẳng, băm hai vẫn chưa vợ. Tại Tú mải đi xây. Tại hồi đi lính ở đội doanh trại, về quê đúng thời làng nhà nhà bỏ tranh tre nứa lá lên gạch ngói tôn… thế là Tú có đất hành nghề. Mơ sớm đi, tối mịt mới về, cơm nước nhanh nhanh, lên giường nằm xem tivi một tí ríp mắt, khò khò… cứ miết như thế. Đợt ấy nhà Lan xây nhà, biết tay nghề của Tú, Lan lần tìm xuống. Tú đang ngủ thì mẹ lay gọi, có đứa con gái nào hỏi mày kìa… Tú dậy, ngó ra bàn… quáng quàng xỏ quần mặc áo. Bố tưởng người yêu của con giai thì nháy mẹ ra vườn sau cho hai đứa tự nhiên. Bàn nước chỉ còn Tú ngồi im và Lan nói... Em sẽ xây ba gian một buồng, mái lợp ngói đỏ để hứng nước mưa, hiên thì giả hiên tây, sẽ đổ hai cái cột bê-tông chống mái… Em không cầu kỳ nhưng cánh khác thì không yên tâm. Em xem mấy nhà anh xây rồi, chục năm rồi mà vẫn đẹp, không lạc hậu. Em thay mặt bố mẹ em, gửi gắm anh ngôi nhà này. Vật liệu, mọi thứ em đã chuẩn bị xong hết rồi. Phần anh, công xá, ý tứ thế nào cho biết luôn…? Từ nãy Tú vẫn nghe, tay vẫn vẽ những vòng tròn trên bàn, nhưng bây giờ buộc phải ra ý kiến. Em định công nhật hay khoán, công nhật thì giá làng là hai trăm… Nhân với… vị chi khoảng… Còn khoán thì cũng tổng số ấy. Thôi anh cứ công nhật cho em, có thêm mươi, mười lăm buổi cũng không sao, làm ruộng thì ra làm nhà thì tốn mà. Hai bên thống nhất, Tú hẹn ngày lên xem mặt bằng, Lan dặn đi dặn lại… dù thế nào thì 16 âm tới cũng sẽ khởi công anh nhé.
Lan về, Tú kể lại chuyện với bố mẹ. Bố bảo, tao nghe hết rồi, con này vừa xinh vừa tháo vát, nhân dịp này tán đi, của hiếm đấy. Mẹ nói, ôi nhà nó lấy đâu nhiều tiền thế nhỉ, xây nhà những bốn gian. Bố nói, nhà này bố biết, chỉ có hai ông bà với bốn cô con gái.
Trưa hôm sau, Tú lên nhà Lan. Qua đống gạch đống cát, là ngôi nhà ba gian mái cọ đã cùn, cột cái cột con rượp ăn trơ ra đường rãnh, vào trong… gian giữa là cái hòm thóc làm luôn bàn thờ, bộ bàn ghế ba nan cũ kỹ, hai gian bên có hai cái giường rẻ quạt.
Bố mẹ Lan từ nãy vẫn ngồi bàn nước cười sẵn. Lan gọi các em cùng ra tiếp Tú. Ba cô gái giống hệt Lan từ bếp lên. Ông bố nói, nhà có mỗi tôi đàn ông thì lại ốm yếu chả ra cái thằng người, mọi việc tôi giao cho cái Lan, trăm sự nhờ anh. Thấy Lan nhíu mày, rồi tươi lại thật nhanh. Bà mẹ, ba cô em gái ngồi im nghe anh chị bàn bạc.
Chưa đến hai tháng ngôi nhà đã xong. Đẹp xinh, lung linh. Chắc cũng phải ngót ba trăm đấy nhỉ? Có một trăm ba mươi nhăm triệu thôi. Bốn gian, một buồng, tự hoại đầy đủ… ông chém đâu thì chém, đây tính nhẩm cũng ra. Tin hay không thì mặc, chính cái Lan nói chuyện với vợ tao, chị em nó có năm chục, vay ngân hàng năm chục nữa... Ờ, có vẻ có lý, làng trên làng dưới ai chả biết chị em nhà nó - làm ruộng, soi cua cá, buôn chít, đã chăm chỉ tháo vát lại còn xinh gái nữa mới chết người chứ. Mang được một đứa nhà ấy về làm vợ thì chả còn phải lo nỗi gì. Xong rồi, cái Lan nhận trầu cái thằng thợ xây rồi. Cái thằng trông như ma đói ấy á? Thì chính nó chứ ai. Vớ vẩn nhỉ, mèo mù lại vớ cá rán. Có mày mù ý, gái đẹp tìm trai tài, ai khôn bằng cái Lan… hỏi thợ xây ở ba cái làng này, ai vượt qua thằng Tú.
Sau nhà mới, ở quán rặng duối câu chuyện của đám thanh niên vẫn cứ mới.
Hôm cưới, vợ chồng tân hôn xong, Lan mới kể cho Tú.
- Bao nhiêu thằng con nhà giàu không lấy, sao lại lấy anh? - Tú nhìn vợ như sợ mất.
- Vì anh hiền lành, lại có nghề nghiệp. Ở quê bây giờ nghề thợ xây chẳng giàu nhưng cũng ổn định.
- Thế cái tối mưa anh chạy lên đậy hiên bê-tông, sao tự nhiên lại hôn anh... sướng thế…
- Hỏi thế mà cũng hỏi. Đương lúc sấm chớp đoành đoành, mưa như roi quất mấy chị em la hét, bỗng có một anh Sơn Tinh xuất hiện… Xong việc thì yêu quá không chịu nổi.
Sau đám cưới, không còn cách nào khác, bố mẹ từ buồng chuyển ra ngoài để vợ chồng Tú-Lan có chỗ riêng tư. Dù có buồng hạnh phúc thì vẫn ở trong nhà tranh vách nứa. Chả đến mức thông thống nhưng trong vẫn nhìn thấy ngoài, ngoài vẫn nhìn thấy trong.
Tuần trăng mật ai mà ý tứ hết được, Lan ngượng mấy hôm liền, ăn cơm chả dám nhìn bố mẹ chồng, các em. Tú hiểu, chỉ âm thầm nghĩ… dăm bảy năm nữa, chịu khó đi xây, tiết kiệm… gần gần đủ sẽ xây nhà, sẽ hết phiền toái. Mấy lần, Tú nói xa nói gần chuyện nhà cửa cốt để động viên vợ. Một lần, Tú lại nói bảy năm nữa mình sẽ xây nhà. Lan đang nằm vùng dậy, quyết luôn - hoàn cảnh mình không bao giờ đủ tiền đâu, tháng này làm luôn đi. Tú sợ quá, xua xua tay, không được. Lan bảo, tiền mừng đám cưới được hai chục triệu, vay ngân hàng một trăm nữa thế là yên tâm. Thế còn tiền công? Lan cười, anh quên dạo xây nhà trên em, em cũng cầm bay được rồi à. Chủ yếu là vợ chồng mình, mình sẽ nhờ thêm anh Vy, lúc cấp tập nhờ dăm bảy người họ hàng, lo gì.
Thế là việc lớn thông qua nhanh gọn trên giường.
Hôm sau gạch, cát, xi-măng… đã ùn ùn về.
Cuối tháng, hăm hai đẹp ngày, khởi công.
Buổi đào móng dự định mười hai người lại lên mười sáu. Hàng xóm, họ hàng biết tin cứ tự giác mang cuốc xẻng đến giúp - tình làng quê từ xưa vẫn không thay đổi.
Nhà cấp bốn, móng xong một tuần là chồng tường luôn. Tú và Vy làm thợ kiêm phụ, Lan phụ vữa nhanh, độ hơn tiếng đã xong số vữa cả buổi cũng cầm dao xây… Họ quần quật tối ngày, chưa đến tháng đã được lợp.
Công việc tiếp theo sẽ còn rất nhiều (trát, lát nền, sơn, làm sân, xây đoạn tường rào phía trước, thu dọn…), rồi lên nhà mới tử tế mới vào ở. Nhưng, tối ấy Tú bảo vợ, mình lên ở nhà xây đi. Lan giãy nảy, không được… cố đợi tháng nữa, lên nhà mới đàng hoàng, nhà mình chứ nhà ai mà lo. Tú gắt, kệ anh cứ vào ở không nhịn được nữa rồi.
Thế là Lan phải theo, vì có mỗi cái giường đã mang vào, chả nhẽ vợ ngủ ngoài lán. Cái giường lọt thỏm trong ngôi nhà ngổn ngang, mùi mồ hôi, mùi xi tươi, thật khó ngủ. Tú nói, căng lắm tháng nữa là chúng ta khánh thành, công nợ sẽ trả dần em không phải lo. Lo chứ sao lại không lo, lâu dài thì đi một nhẽ… trước mắt chuyện anh Vy làm giúp vợ chồng mình, em thấy áy náy thế nào ý. Bạn thân lúc công to việc lớn có gì mà phải lăn tăn. Đành rằng là bạn thân, nhưng anh Vy còn gia đình vợ con, phải ăn phải tiêu, suốt tháng anh ấy đi làm cho mình, mình phải nghĩ chứ. Em định thế này, mình sẽ nói khéo, đưa anh Vy năm triệu. Ừ, cũng phải nhưng thằng này anh hiểu, chắc chắn nó không nhận đâu.
Hôm sau Vy vừa đến, Lan đã chờ sẵn, xa gần rồi nói thật. Vy to tiếng luôn, một là anh chị dẹp ngay chuyện tiền nong, hai là em về luôn, chấm dứt bạn bè từ đây. Tú ra, đùn đẩy một lúc, hết nước, vợ chồng đành phải xin lỗi, Vy mới nguôi ngoai.
Ba tháng ngôi nhà (có trong mơ Tú cũng không dám nghĩ đến) đã xong. Lựa ngày đẹp, Lan làm năm mâm vừa là thông báo tin vui với tổ tiên, vừa là cảm ơn anh em bạn bè giúp sức.
Tú Lan nét mặt rạng ngời đi chúc rượu, cảm ơn mọi người. Đến Vy, cả hai cùng nghẹn ngào. Vy nói luôn, tôi biết ông bà định nói gì rồi, thôi không phải xã giao nữa, có một tin này rất vui cho bạn, uống rượu xong tôi sẽ thông báo.
Tan tiệc, đợi khách về hết, Vy mới nói có công trình trên Tầm Sơn, chủ nhà rất kén thợ, công xá rất khá… tao cũng muốn làm xa, kiếm tiền món, nhưng mày biết rồi đấy… mẹ tao chỉ còn đợi ngày đi.
Vậy là Tú gạt quyến luyến, mang mười một quân lên Tầm Sơn.
Con đường ngô lúa xanh tươi dẫn Tú về làng. Nhận ra Tú, mấy người dưới ruộng hỏi với lên:
- Sao bảo đi xây trên Tầm Sơn, mới được tháng đã về, nhớ vợ à…
- Vâng ạ. Lẽ ra đến Tết cháu mới về nhưng nhà Vy có việc cháu phải về ạ.
- À, nhà thằng Vy bão vừa rồi bị đổ ụp, khổ quá, nó bảo cố xây cái bếp rộng rộng để lấy chỗ ở. Chắc anh về giúp nó hả, bạn bè cả làng này thấy có anh với nó là tình nghĩa nhất.
Tú vui, chân như có gió bay.
DU AN
