Amitava Kumar, nhà văn, nhà báo và giáo sư tiếng Anh Trường Cao đẳng Vassar, vừa viết một kỷ niệm về Vidiadhar Surajprasad Naipaul, người đoạt giải Nobel Văn học năm 2001, đã qua đời hôm thứ bảy 11-8 ở London ở tuổi 85: “Vào ngày tháng 10 năm 1953, V.S. Naipaul mới 21 tuổi, nhận được tin tức về cái chết của cha mình.
 |
| Nhà văn V.S. Naipaul (người thứ hai bên trái) đang ngắm giải Nobel Văn học sau khi ông được Vua Carl Gustaf của Thụy Điển trao ngày 10 -12- 2001. |
Lúc đó và vài năm sau, Naipaul cũng không về nhà. Nhưng anh đã tỏ lòng kính trọng cha mình bằng cách biến ông thành nhân vật trung tâm trong cuốn tiểu thuyết thứ tư A House for Mr Biswas (Ngôi nhà cho ông Biswas), được nhiều người coi là một trong những tiểu thuyết vĩ đại nhất được viết bằng tiếng Anh. Giống như nhân vật Biswas trong tiểu thuyết, cha của Naipaul từ khi sinh ra đã rất nghèo.
Ông dốc sức tìm kiếm một công việc và sau một thời gian, ông đã thành công trong vai trò là một nhà báo. Một hôm, tôi và vợ đang trong nhà hàng thì được tin Nhà văn V.S. Naipaul đã chết. Tâm trạng của tôi bị hẫng đi.
Tôi buồn khi nghe tin Naipaul mất, cảm thấy sự mất mát rất lớn. Lúc bắt đầu sống ở phương Tây, tôi rất vui khi đọc The Enigma of Arrival (Tạm dịch Đến nơi chốn bí ẩn), một trong những cuốn tự truyện của V.S. Naipaul, nói đến sự thay đổi nhận thức của Naipaul khi ông đến Wiltshire, Anh sau khi rời quê hương Trinidad và Tobago…
 |
| Nhà văn V.S. Naipaul và vợ, Nadira Alvi tại Liên hoan Quốc tế Văn học Ấn Độ năm 2002. |
Ngoài những kinh nghiệm đời văn, Naipaul còn cho tôi một bài học lịch sử ngắn về những tàn tích ở Kashmir. Anh viết cho độc giả về những tàn tích của một thế giới huy hoàng, một hình ảnh của thế giới như nó vốn có”.
Vidiadhar Surajprasad Naipaul (1932-2018), nhà văn người Anh đoạt giải Nobel nổi tiếng với nhiều cuốn tiểu thuyết hiện thực. Phong cách viết đặc trưng của ông là sử dụng những từ đơn giản nhưng mạnh mẽ, đan xen nhau trong việc nắm bắt những câu chuyện thực tế có phần ẩn khuất, đen tối của thế giới mà chúng ta đang sống.
Ông sinh ra trong một gia đình lao động nhập cư gốc Ấn Độ, đến sinh sống ở Trinidad - hòn đảo lớn nhất của quốc gia Trinidad và Tobago, ngoài khơi bờ biển Venezuela và phía nam vùng biển Caribê. Ông làm rất nhiều nghề và tiếp xúc với cuộc sống khắc nghiệt từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, ông đã quyết tâm vượt lên trên những khó khăn của cuộc đời mình, và nhận được học bổng du học tại Đại học Oxford.
 |
| Bìa sách Đến nơi chốn bí ẩn của V.S. Naipaul. |
Lúc này, ông bắt đầu viết một cách nghiêm túc nhưng không thành công. Cô đơn và buồn tẻ, ông đang trên bờ vực trầm cảm thì gặp Patricia Ann Hale, người đã thay đổi cuộc đời ông. Cả hai tốt nghiệp Oxford năm 1953 và kết hôn vào tháng 1 năm 1955.
Patricia khuyến khích V.S. Naipaul viết và cũng là biên tập viên đầu tiên của ông. Nhờ đó sự nghiệp viết lách của ông cất cánh, những câu chuyện ông viết như một bức tranh vẽ về cuộc sống ở các nước thế giới thứ ba.
Gia tài tác phẩm của Vidiadhar Surajprasad Naipaul gồm hơn 30 cuốn sách, trong đó có cả tiểu thuyết hư cấu và phi hư cấu, giành được nhiều giải thưởng bao gồm giải Nobel Văn học.
Ann Hale, người vợ đầu của Naipaul qua đời vì ung thư và ông kết hôn với Nadira Alvi, một nhà báo người Pakistan. Bà Nadira Alvi gọi ông là “Người khổng lồ đối với tất cả những gì ông đạt được”. Bà cho biết V.S. Naipaul chết tại nhà của mình ở London giữa những người mà ông yêu thương.
Một ngày sau khi VS Naipaul qua đời, Geordie Greig, biên tập viên của Daily Mail, bạn thân của Naipaul, nói cái chết của nhà văn V.S. Naipaul để lại một “lỗ hổng trong di sản văn học của Anh”, nhưng “Những cuốn sách của ông sẽ sống mãi”.
H.Đ (Theo The Guardian)
