Từ tháng 5-2021, Tiểu ban Điều trị (Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống Covid-19) thông tin, trong số các bệnh nhân Covid-19 được điều trị ở đợt dịch thứ 3 và thứ 4, có gần 65% bệnh nhân không có biểu hiện lâm sàng, 29% bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng nhẹ.
Ngày 14-7, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 3416/QĐ-BYT hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Covid-19 do chủng SARS-CoV-2, xác định triệu chứng hay gặp là sốt, ho khan, mệt mỏi, đau cơ, đau họng, nôn và tiêu chảy; một số trường hợp rối loạn khứu giác hoặc tê lưỡi, một số trường hợp không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng nào.
Vì vậy, việc khám sàng lọc, đo thân nhiệt khó có thể phát hiện người mắc Covid-19 không triệu chứng. Cũng vì không có biểu hiện lâm sàng nên người mắc bệnh vẫn tham gia sinh hoạt gia đình, cộng đồng, học tập, làm việc… tại nơi ở và nơi công tác. Thế nên nguy cơ lây lan kéo theo rất lớn.
Cũng tại thời điểm trên, Bộ Y tế ban hành các văn bản chỉ đạo các cơ sở y tế phải tiến hành các xét nghiệm sàng lọc và xét nghiệm định kỳ SARS-CoV-2. Tuy nhiên, ở cộng đồng, việc thực hiện xét nghiệm sàng lọc đang là vấn đề cần quan tâm, bởi chi phí khá lớn và tổ chức không dễ dàng, phụ thuộc vào điều kiện, năng lực ngành y tế và các địa phương, đơn vị…
Chỉ nhân các sự kiện, ngành y tế mới thực hiện xét nghiệm sàng lọc cho một bộ phận đặc thù, ví dụ việc khám sàng lọc với cán bộ, giáo viên, nhân viên, thí sinh… phục vụ kỳ thi vào lớp 10 và tốt nghiệp THPT quốc gia vừa qua. Tuy nhiên, xét nghiệm sàng lọc vẫn bộc lộ những hạn chế nhất định.
Theo đó, với chủng SARS-CoV-2 mới, việc xét nghiệm theo phương pháp RT-PCR đối với một đối tượng mắc Covid-19 không triệu chứng có khi đến lần thứ 3, thứ 4 mới cho kết quả dương tính. Vì vậy, trên thực tế, việc đo thân nhiệt để hỗ trợ phát hiện người nhiễm Covid-19 ở các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp - nơi có đông người làm việc là không còn hiệu quả.
Đến nay, cùng với khuyến cáo thực hiện 5K và tiêm vắc-xin phòng Covid-19 trong cộng đồng, ngoài việc xét nghiệm sàng lọc và xét nghiệm định kỳ SARS-CoV-2, thì khó có hướng dẫn về phương pháp phát hiện người nhiễm Covid-19 không có biểu hiện lâm sàng trong cộng đồng.
Bên cạnh đó là những ý kiến khác nhau về phương pháp chữa trị cho bệnh nhân Covid-19 không có biểu hiện lâm sàng. Đây là thách thức lớn trong phòng, chống Covid-19 hiện nay. Một số trường hợp phát hiện ca nhiễm Covid-19 vừa qua tại Đà Nẵng phần lớn phụ thuộc vào việc người bệnh tự đi khám và cấp cứu tại cơ sở y tế; từ đó tiến hành điều tra dịch tễ, xét nghiệm sàng lọc mới phát hiện các ca liên quan. Nghĩa là Covid-19 đang âm thầm lây lan trong cộng đồng.
Vì vậy, cần đẩy nhanh việc thực hiện kế hoạch, giải pháp xét nghiệm sàng lọc nhiều lần, theo nhóm đối tượng có nguy cơ cao và ngẫu nhiên trong cộng đồng… Cùng với đó tiến hành truy vết, cách ly kịp thời… thì mới mong hạn chế thấp nhất nguy cơ lây nhiễm Covid-19.
ANH QUÂN
