Hy vọng mới trong điều trị bệnh nhân Covid-19

Các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đối chứng ngẫu nhiên liên quan 1.700 người bệnh Covid-19 cho thấy tác dụng ổn định khi dùng thuốc Corticosteroid (tên một loại thuộc nhóm steroid) điều trị cho người bị Covid-19 nặng.

Các nghiên cứu về nhóm thuốc steroid, trong đó có thuốc dexamethasone, nhận thấy chúng có thể cứu sống nhiều người bệnh Covid-19 nặng. Ảnh: Getty Images

Hãng Bloomberg cho biết, 3 nghiên cứu mới với các kết quả thu được cùng khẳng định tác dụng tích cực và hứa hẹn của việc dùng các thuốc thuộc nhóm steroid điều trị người bệnh Covid-19 nguy kịch. Nghiên cứu công bố ngày 2-9 cũng khẳng định những loại thuốc thuộc nhóm steroid là giải pháp điều trị Covid-19 hiệu quả nhất được biết cho tới nay.

WHO khuyến nghị dùng cho bệnh nhân nặng

Với dữ liệu nghiên cứu mới, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 2-9 cập nhật những chỉ dẫn khuyến nghị của tổ chức này với các bác sĩ trên toàn thế giới, khuyên họ nên sử dụng các thuốc steroid điều trị cho người bị Covid-19 nặng và khuyến cáo không nên dùng thuốc này cho những ca nhẹ. “Lúc này, các thuốc steroid là tiêu chuẩn điều trị”, TS. Howard C. Bauchner, Tổng Biên tập tạp chí chuyên ngành JAMA, nơi công bố 5 trang báo cáo khoa học về việc dùng các thuốc steroid điều trị bệnh nhân Covid-19 nặng, nhận xét.

Báo cáo phân tích dữ liệu thu thập từ 7 cuộc thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đánh giá hiệu quả 3 loại thuốc steroid khác nhau với hơn 1.700 người bệnh cho thấy, cả ba đều giúp giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh Covid-19 nặng. Nhóm tác giả khuyến nghị, giờ đây các y bác sĩ nên sử dụng các thuốc corticosteroid điều trị trước tiên cho người bệnh Covid-19 nặng, mặc dù đã có remdesivir - một loại thuốc khác được chứng minh mang lại hiệu quả, nhưng vẫn ở mức khiêm tốn.

Thực tế, từ tháng 6, chương trình thử nghiệm mang tên Recovery (Phục hồi) tại hầu hết các bệnh viện thuộc hệ thống Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) của Anh do Đại học Oxford chủ trì nhận thấy, khoảng 1/8 người bệnh Covid-19 phải dùng máy thở trong phòng điều trị tích cực (ICU) đã được cứu sống nhờ thuốc dexamethasone. Tuy nhiên, giới khoa học vẫn muốn thận trọng chờ thêm các kết quả nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng khác để có thể chắc chắn về tác dụng điều trị ổn định của các thuốc steroid với người bệnh Covid-19 nặng.

Thận trọng về thời điểm dùng thuốc

GS. Martin Landray về dược và miễn dịch học tại Đại học Oxford kiêm Phó Chánh thanh tra cuộc thử nghiệm Recovery cho rằng, thời điểm để các bác sĩ quyết định sử dụng các thuốc nhóm steroid là khi người bệnh Covid-19 cần được hỗ trợ thở bình oxy chứ không nhất thiết phải chờ tới lúc họ phải thở máy.

Các thuốc nhóm steroid đã được sử dụng rộng rãi trước khi có những kết quả nghiên cứu lâm sàng chính thức vừa nêu. Trong tháng 5, khoảng 7-8% người bệnh Covid-19 nhập viện ở Anh đã được điều trị bằng dexamethasone; đến cuối tháng 6, tỷ lệ này là 55%, theo GS. Landray. “Đây không phải loại thuốc tốn tới 3.000 USD để có thể rút ngắn thời gian nằm viện một vài ngày… Vậy nên, đây là một chiến lược điều trị có sẵn ở nhiều nơi và có tác dụng trên quy mô lớn”, báo The Guardian dẫn lời GS. Landray cho hay.

Thoạt đầu, việc sử dụng các thuốc steroid điều trị Covid-19 gây tranh cãi. Một số bác sĩ từ lâu đã dùng các thuốc này điều trị các triệu chứng liên quan Covid-19. Các thuốc steroid ức chế hệ miễn dịch, ngăn nó không phản ứng quá mạnh với tình trạng nhiễm trùng. Trong khi đó, một số bác sĩ lo ngại chúng cũng sẽ ngăn cản cơ thể trong việc chống lại SARS-CoV-2.

Tuy nhiên, từ kết quả của đợt thử nghiệm ở Anh và 6 cuộc thử nghiệm khác (trong đó có một nhóm ở Pháp, một nhóm ở Brazil, nhóm thứ 3 là một nhóm quốc tế), giới khoa học và các bác sĩ có thể tự tin khẳng định hiệu quả điều trị, trước mắt ít nhất đã có một loại thuộc nhóm steroid phổ biến và rẻ tiền là hydrocortisone giúp cứu sống nhiều người bệnh Covid-19 nguy kịch.

TRẦN ĐẮC LUÂN