LTS: Tên đường phố cũng là một dạng địa danh, nó thể hiện sự trân trọng của các thế hệ hôm nay và mai sau đối với lịch sử, văn hóa của một vùng đất, một dân tộc. Với thành phố trẻ Đà Nẵng, tốc độ phát triển, quy hoạch đô thị đã mở ra hàng trăm con đường mới khiến cho việc đặt tên đường trở nên cấp thiết hơn. Nhằm cung cấp kênh thông tin liên quan đến nội dung trên, kể từ số báo này, Đà Nẵng cuối tuần mở chuyên mục “Hồ sơ Tên đường”. Rất mong được sự ủng hộ của bạn đọc và cộng tác viên xa gần.
Theo thống kê của Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch thành phố Đà Nẵng, tính đến cuối tháng 12 năm 2010, trên địa bàn thành phố đã có 1.000 tuyến đường, 3 cây cầu và 2 công trình công cộng được đặt tên.
Từ đầu thế kỷ XX đến năm 1955, Đà Nẵng chỉ có 45 đường phố được đặt tên, trong đó có đến 40 đường mang tên bằng tiếng Pháp và chỉ 5 đường mang tên Việt thuần túy là Đò Xu, Đồng Khánh, Đỗ Hữu Vị, Gia Long và Quảng Nam.
Trong 20 năm, từ 1955 đến 1975, Đà Nẵng chỉ thêm được 32 đường có tên, các tên đường bằng tiếng Pháp trước đó đã được đổi thành tên người, tên đất của người Việt bằng tiếng Việt, trừ Pasteur và Yersin là tên hai vị ân nhân y học đáng kính của nhân loại.
21 năm tiếp theo, từ 1975 đến cuối 1996, Đà Nẵng thêm được 13 đường có tên. Nhưng chỉ 5 năm, từ 1997 đến tháng 7 năm 2002, sau khi Đà Nẵng trở thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương, thành phố đã có thêm 124 đường được đặt tên (con số cực kỳ ấn tượng so với tổng số 90 đường được đặt tên trong gần 5 thập kỷ trước đó), nâng tổng số đường có tên ở Đà Nẵng vào thời điểm này lên 214.
Và, sẽ còn ngạc nhiên hơn sau khi tham khảo số lượng đường phố Đà Nẵng được chính thức đặt tên trong mấy năm trở lại đây.
Trong 5 năm, từ 2005 đến hết 2009, Đà Nẵng đã có thêm 414 đường được đặt tên. Thống kê cho thấy số đường được đặt tên trong thời gian này tăng dần qua từng năm, trong đó năm 2009 có đến 143 đường được đặt tên qua hai đợt.
Tuy nhiên, năm 2010 mới là năm “bùng nổ” đặt tên đường ở Đà Nẵng. Qua hai đợt đã có đến 401 đường phố, công trình công cộng trên địa bàn được đặt tên, bằng xấp xỉ số đường được đặt tên trong 5 năm trước đó!
Năm 2010 đã để lại dấu ấn trong lòng người dân Đà Nẵng (và cả nước) qua việc thành phố đặt tên đường, công trình công cộng, không chỉ ở số lượng mà còn ở “chất lượng” như Hoàng Sa, Trường Sa, Biển Đông, Norman Morrison, Francis Henry Loseby...
Theo thống kê của Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch thành phố Đà Nẵng, tính đến cuối tháng 12 năm 2010, trên địa bàn thành phố đã có 3 cây cầu, 2 công trình công cộng và 1.000 tuyến đường được đặt tên.
Con số này nói lên điều gì?
Thực tế cho thấy, sự bùng nổ số lượng đường phố tỷ lệ thuận với tốc độ phát triển đô thị.
TP. Hồ Chí Minh có hơn 1.500 đường phố (theo Thạch Phương - Lê Trung Hoa, Từ điển Sài Gòn - TP. Hồ Chí Minh, NXB Trẻ, 2008). Thành phố Đà Nẵng hiện có hơn 1.000 đường được đặt tên. Theo điều tra dân số ngày 1-4-2009, dân số TP. Hồ Chí Minh gần 7,17 triệu người, trong khi Đà Nẵng chỉ trên 887 nghìn người. Đặt một vài con số này gần nhau để thấy rằng, môi trường - không gian sống của Đà Nẵng là mơ ước của cư dân nhiều thành phố lớn trên cả nước.
LÊ GIA LỘC