Đầu tuần này, một số tờ báo đưa tin về những tấm ảnh quý hiếm về Che Guevara sau khi ông bị quân đội Bolivia hành quyết vào năm 1967. Những tấm ảnh đó đã được lưu giữ trong gia đình của Imanol Arteaga ở một thị trấn Tây Ban Nha suốt 47 năm qua.
 |
| Nhiếp ảnh gia Marc Hutten trước bức ảnh giây phút cuối cùng của Che Guevara. |
Marc Hutten nguyên là phóng viên nhiếp ảnh của AFP, ông đã chụp nhiều ảnh vào những phút cuối cùng của Ernesto “Che” Guevara ngay sau khi Che bị quân đội Bolivia hành quyết vào ngày 9-10-1967. Trước đây, những bức ảnh màu hiếm của Hutten về nhà cách mạng lừng danh Cuba đã đăng tải trên các mạng truyền thông báo chí, bây giờ chúng ta sẽ có thể nhìn thấy những màu đen và trắng, hết sức khan hiếm hơn vốn đã bị mất gần 50 năm.
Tất cả có tám bức ảnh đã xuất hiện trong thị trấn Ricla ở Tây Ban Nha. Theo AFP, người có tên Imanol Arteaga nói ông ta tin rằng các bức ảnh về giây phút cuối cùng của Guevara đã được trao cho chú của mình trong trường hợp nhà nhiếp ảnh phải đối mặt với khó khăn ở Bolivia và Imanol Arteaga đã tìm thấy các bức ảnh sau khi người chú của mình, ông Luis Cuartero qua đời vào năm 2012. Các bức ảnh cho thấy Che với một cái nhìn mở mắt, nằm dài trên một chiếc cáng với áo sơ mi nhàu nát, để lộ khoảng ngực trần vấy bẩn, lốm đốm máu. Arteaga và người dì của ông tìm thấy các bức ảnh khi họ sắp xếp lại những đồ vật của Luis Cuartero- nhà truyền giáo người châu Âu, người đã có mặt nhiều nơi ở Bolivia trong những năm 60.
Ít nhất một trong những bức ảnh dường như đã được thực hiện tại một thời điểm khác so với những hình ảnh được đăng tải trên toàn thế giới sau cái chết Guevara. AFP ghi chú: Guevara trong bức ảnh này với “tóc bện lại và một chiếc áo khoác thô sơ có cúc áo xung quanh ngực”. Trong số các bức ảnh, gần thi thể Guevara, trên mặt đất, còn có cơ thể bất động của Tamara Bunke, một du kích đã chiến đấu bên cạnh Guevara.
 |
| Bìa cuốn sách Remembering Che: My Life with Che Guevara (Tưởng nhớ Che: Cuộc đời của tôi với Che Guevara ), do Aleida March, người vợ thứ hai của người anh hùng Che Guevara viết, xuất bản năm 2012. |
Hutten, người chụp các bức ảnh đó đã mất vào năm 2012, nhưng theo sự phân tích của một chuyên gia về ảnh đã xác định rằng, các bức ảnh được in trên loại giấy ảnh không được sử dụng trong nhiều thập kỷ. “Điều quan trọng với tôi là những bức ảnh này có giá trị tình cảm đối với chú tôi”, Arteaga nói, “nhưng bây giờ tôi nhận ra rằng chúng cũng có giá trị lịch sử”.
Ernesto Guevara de la Serna, được gọi là Che Guevara, sinh ra vào ngày 14-6-1928 tại Rosario, Argentina trong một gia đình trung lưu. Ông học y khoa tại Đại học Buenos Aires và trong thời gian này đi du lịch nhiều nơi ở Nam và Trung Mỹ. Năm 1954, Che Guevara đến Mexico và năm sau, ông đã gặp lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro. Guevara tham gia “Phong trào 26 tháng 7” của Castro và giữ vai trò quan trọng trong sự thành công của chiến tranh du kích chống lại nhà độc tài Cuba Fulgencio Batista.
Fidel Castro lật đổ Batista vào năm 1959 và lên nắm quyền ở Cuba. Từ 1959-1961, Guevara là chủ tịch của Ngân hàng Quốc gia Cuba, và sau đó bộ trưởng của ngành công nghiệp. Ở vị trí này, ông đã đi khắp thế giới như một đại sứ cho Cuba. Trong nước, ông đã thực hiện kế hoạch tái phân phối đất và quốc hữu hóa các ngành công nghiệp.
Sau đó Guevara đã dành nhiều tháng ở châu Phi, đặc biệt là Congo, cố gắng để đào tạo lực lượng nổi dậy trong chiến tranh du kích. Những nỗ lực của ông thất bại và vào năm 1966, ông bí mật trở về Cuba. Từ Cuba ông đi đến Bolivia để dẫn dắt lực lượng nổi dậy chống lại chính phủ của René Barrientos Ortuño. Với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, quân đội Bolivia bắt Guevara và hành hình (1967) tại làng Bolivia La Higuera. Thi thể của ông được chôn cất tại một địa điểm bí mật. Năm 1997, hài cốt của ông đã được phát hiện, khai quật và đưa trở lại Cuba, nơi ông được chôn cất long trọng.
HOÀNG ĐẶNG
