Katsushika Hokusai (1760-1849) là nghệ sĩ Nhật Bản đầu tiên được quốc tế công nhận.
Tác phẩm nghệ thuật của Hokusai luôn tạo cảm hứng và trí tưởng tượng đối với giới thưởng ngoạn. Từ tháng 5 đến tháng 8-2015, Bảo tàng Nghệ thuật Boston (MFA) sẽ trưng bày bộ sưu tập tác phẩm của Katsushika Hokusai - bộ sưu tập ưu việt nhất của Nhật Bản do Bộ Ngoại giao cung cấp, dành riêng cho một triển lãm toàn diện về tác phẩm và cuộc sống của người nghệ sĩ đáng chú ý này.
 |
| Núi Phú Sĩ nhìn từ đèo Inume-tỉnh Koshu. |
Triển lãm trưng bày hơn 230 tác phẩm chọn lọc từ sự nghiệp qua bảy thập kỷ của Hokusai, gồm một số hình ảnh mang tính biểu tượng nhất trong lịch sử nghệ thuật, trong đó có một phiên bản đầu tiên: tranh in khắc gỗ màu The Great Wave - “Ngọn sóng khổng lồ” hay còn gọi “Under the Wave Off Kanagawa” - “Dưới ngọn sóng phủ ở Kanagawa”. Bức tranh được thực hiện vào khoảng 1830-1831, là một trong loạt tranh huyền thoại “Thirty-six Views of Mount Fuji” - “Ba mươi sáu phong cảnh núi Phú Sĩ”. Lần đầu tiên triển lãm trưng bày trọn bộ 36 bức tranh vẽ núi Phú Sĩ cùng với bức tranh vẽ “Phượng hoàng”, khổ lớn với chiều dài hơn hai mét.
Triển lãm được tổ chức với nhiều chủ đề: Sinh hoạt đô thị; phong cảnh núi Phú Sĩ; thác nước và cầu; kiểu dáng phụ nữ; giai thoại và văn học. Ngoài các tác phẩm nổi tiếng nhất của Hokusai, Ban tổ chức còn trưng bày một số loại hình mỹ thuật đặc trưng truyền thống Nhật Bản ít được biết đến, như mô tả và hướng dẫn về cách vẽ tranh động trên đèn lồng bằng giấy và tranh khắc chạm trổ.
 |
| Ngọn sóng khổng lồ ở Kanagawa. |
Số tác phẩm do Hokusai thực hiện trong khoảng thời gian từ năm 20 đến 80 tuổi chung quanh các chủ đề như phong cảnh, thiên nhiên mang đề tài chung gọi là “Floating World” (Thế giới nổi).
Năm 1830, ở tuổi 70, Hokusai bắt đầu dự án tạo nên sự nghiệp và tên tuổi nổi tiếng khắp thế giới với loạt tranh in khắc gỗ “Ba mươi sáu phong cảnh núi Phú Sĩ”. Hokusai vẽ ngọn núi linh thiêng Phú Sĩ từ nhiều góc độ ở những địa danh khác nhau, qua những mùa vụ và thời gian khác nhau, đôi khi Hokusai chỉ chọn cảnh bằng cảm quan riêng của mình, đôi khi đi vào các hoạt động thường ngày trong đời sống của con người ở từng địa phương.
“Ngọn sóng khổng lồ” nổi tiếng nhất trong loạt tranh này. Bức tranh vẽ theo lối Ukiyo-e - một thể loại hội họa tranh in gỗ phát triển ở Nhật Bản từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19 và được ghi nhận bằng việc miêu tả phong cảnh, những câu chuyện lịch sử, giai thoại hay các hoạt động thường nhật của người dân Nhật.
Đây là tác phẩm nổi tiếng nhất của Hokusai và là một trong những tác phẩm được xem là hoàn chỉnh, xuất sắc tiêu biểu của nghệ thuật Nhật Bản trên thế giới. Nó mô tả một làn sóng đồ sộ đe dọa tàu thuyền ngoài khơi bờ biển các tỉnh vùng Kanagawa. Mặc dù đôi khi giả định nó là một cơn sóng thần như hình ảnh mô tả trong tranh nhưng nhiều khả năng nó chỉ đến một làn sóng lớn ở biển.
Từ 1790 đến năm 1830, Hokusai là một trong những nhà thiết kế hàng đầu, có xưởng in tư nhân và là họa sĩ nổi tiếng với chất lượng kỹ thuật cao trong thể loại tranh in bản gỗ. Trong suốt sự nghiệp lâu dài của mình, Hokusai hấp thụ được sự phong phú qua nhiều câu chuyện thần thoại, văn hóa dân gian, những con thú tuyệt vời trong các câu chuyện cổ tích, các chiến binh huyền thoại của văn học Nhật Bản.
Trong năm 2014, MFA đã tổ chức cuộc triển lãm lưu động mang tên Hokusai, gồm tranh của Hokusai và tác phẩm của họa sĩ trẻ khác, lưu diễn ở Nhật Bản, thu hút hơn 500.000 khách tham quan tại Nagoya, Kobe, Kitakyushu và Tokyo. Năm 1892-1893, tác phẩm của Hokusai cũng đã được MFA tổ chức triển lãm. Hôm nay, hơn 120 năm sau, MFA lại tự hào giới thiệu một triển lãm toàn diện về tác phẩm và cuộc sống của người nghệ sĩ đáng chú ý này.
HOÀNG ĐẶNG
