Trang sử hào hùng của dân tộc những năm tháng qua đã được nhuộm thắm sắc đỏ màu cờ, thấm đẫm ý chí quật cường của bao người con anh dũng ngã xuống cho đất nước đứng lên.
Mảnh đất Hòa Vang, nơi nhạc sĩ Thái Phú - người con của quê hương trung dũng kiên cường được sinh ra và lớn lên, nơi của những bản anh hùng ca bất diệt mãi cất cao những thanh âm hùng tráng qua bao cuộc chiến lẫm liệt của dân tộc.
Để rồi từ đó chất chứa, lắng đọng những cung bậc cảm xúc trong trái tim anh. Sống trên đất mẹ thân yêu Hòa Vang từ thuở còn bé thơ. Nơi dặt dìu câu hát hò khoan trong lời ru của mẹ, anh luôn đau đáu tìm hiểu về những chiến tích của khu căn cứ cách mạng Huyện ủy Hòa Vang; nơi đặt Bia di tích Chi bộ Phổ Lỗ Sỹ ghi dấu sự ra đời của Chi bộ Phổ Lỗ Sỹ - chi bộ đầu tiên của huyện, thuộc địa phận thôn Phú Sơn Tây, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang. Di tích này được gìn giữ qua bao thế hệ và được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia vào năm 2014.
Ca khúc về Hòa Vang nói về sự hy sinh oanh liệt của quân dân Hòa Vang trong trận chiến chống Pháp. |
Tìm về những ngày tháng hào hùng đó, càng thêm tự hào về truyền thống của Đảng bộ huyện Hòa Vang, trong đó có nhân dân Hòa Vang anh hùng tham gia cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược trên quê hương Quảng Nam-Đà Nẵng từ những ngày đầu tiên.
Đã hơn 70 năm trôi qua, nhưng ký ức Ngày Toàn quốc kháng chiến tại Đà Nẵng và Quảng Nam vẫn còn nguyên vẹn trong lòng người dân Hòa Vang. Tác giả tri ân sâu sắc đối với thế hệ cha ông đã hy sinh xương máu và một phần thân thể để giành độc lập cho quê hương cho dân tộc.
Trong một dịp chuẩn bị chương trình nghệ thuật tại lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Đảng bộ huyện Hòa Vang, Thái Phú đọc được bài thơ Hồi ức của Nguyễn Thúc Dũng, hiện là Chánh Văn phòng Huyện ủy Hòa Vang viết về những tháng đau thương bi tráng đó.
Trong sâu thẳm tâm hồn, những vần thơ dữ dội ấy cứ ngày đêm ám ảnh anh, để có một ngày dòng cảm xúc chợt tuôn trào mãnh liệt, rồi biến thành những giai điệu bi tráng hình thành nên ca khúc Hồi ức, thành kính tri ân những anh hùng liệt sĩ đã làm nên truyền thống lịch sử mảnh đất Hòa Vang chói lọi qua bao cuộc kháng chiến trường kỳ.
Trong nỗi đồng cảm tận cùng này, nhạc sĩ Thái Phú đã cảm tác lên những thanh âm sâu lắng gửi vào hồn thơ Nguyễn Thúc Dũng. Với nhịp điệu 6/8, cấu trúc hai đoạn đơn dẫn đưa giai điệu giàu chất tự sự, thiết tha của cung Re thứ, anh đã khắc họa đậm nét nỗi đau thương trên mảnh đất làng quê tang tóc ngày ấy, trước bọn giặc xâm lăng dã man giết hại bao dân lành vô tội.
- Ngày ấy quê hương điêu tàn, bọn giặc điên cuồng càn phá
Oán than đau thương ngày đêm
Nét nhạc chợt nhảy quãng xa đột ngột lên âm vực cao, thể hiện lòng căm thù ngút ngàn của tác giả trước nỗi xót thương vô hạn những người dân bất ngờ ngã xuống giữa thôn làng tiêu điều trong khói lửa chiến tranh.
Làng Giáng Đông, Cổ Mân, Cẩm Lệ, máu thắm đỏ sông, hờn căm trào dâng
Rồi trên từng dặm dài hành quân chống trả giặc thù, nỗi thương đau, uất nghẹn ấy mãi khắc sâu trong tâm khảm người con nơi trận địa, hình ảnh hy sinh của thường dân Hòa Vang lưu dấu trong tiềm thức đã tiếp thêm sức mạnh dẫn đưa bao chiến sĩ trên vạn dặm gian nguy. Hình thành mặt trận quy tụ những con người lòng dạ sắt son, quyết tâm diệt giặc đem lại hòa bình cho quê hương.
Những người con, người đồng chí vẫn từng đêm vượt thác băng ngàn.
Dẫu hiểm nguy gian khổ không sờn. Xây giữa lòng dân mặt trận bền vững, Lòng son dạ sắt vì Tổ quốc độc lập tự do
Nỗi đau thống thiết ấy vẫn theo từng bước chân người chiến sĩ cùng trái tim bừng bừng ngọn lửa căm hờn, oán hận bọn giặc thù man rợ cướp đi bao mạng sống dân lành.
Bằng những âm hình trắng, đen, móc đơn đi liền bậc trong cường độ mạnh mẽ đầy nội lực như khẳng định lòng căm hờn, oán than tận cùng với quân thù. Tất cả được thể hiện qua thủ pháp chuyển điệu, ly điệu và những âm kết lửng tạo sự xáo động sâu sắc trong lòng người nghe.
Hòa Vang đau thương điêu tàn, những người vô tội nằm xuống
Xót xa quê hương lầm than. Những trái tim sục sôi ngút trời
Nung chí bền gan, vùng lên giải phóng quyết giành tự do
Dù trải qua bao gian khổ nhọc nhằn, dù hứng chịu bao đòn đau tra tấn man rợ, vẫn không làm người chiến binh lùi bước mà càng nung nấu ý chí tiến công, cầm gươm ôm súng xông tới với niềm tin ngày mai tất thắng vẻ vang.
Niềm tin ấy đã dẫn dắt bao chiến sĩ mạnh mẽ vượt qua từng cuộc chiến đấu hiểm nguy, khốc liệt quyết đấu tranh tìm lại thanh bình cho đất nước, quê hương dù phải xã thân trong lửa đạn chiến trường.
Bàng hoàng nghe người đồng chí giữa vòng vây địch bắt giam cầm
Chúng đòn roi tra tấn nhục hình
Anh vẫn liệt oanh con tim rực lửa
Vùng lên chiến đấu vì Tổ quốc rạng ngời chân lý.
Với bao cảm xúc sâu lắng trân quý được nhạc sĩ Thái Phú gửi gắm qua giai điệu rực lửa dù với âm hình và hòa âm giản đơn, song những thanh âm chân thực ngân vang từ trái tim yêu nước vô tận đã đem lại sức sống cho ca khúc.
Khúc tráng ca Hồi ức như nén tâm hương dâng lên bao tấm gương liệt sĩ anh hùng của Hòa Vang kiên cường quật khởi giành lại độc lập tự do cho mảnh đất quê hương.
Với những ưu điểm ấy, ca khúc Hồi ức đã được trao giải nhất của Hội Âm nhạc Đà Nẵng và giải thưởng của Liên hiệp các Hội Văn học- Nghệ thuật Việt Nam năm 2017.
Văn Thu Bích