Làm mới mình bằng cách bài trí các khu vực để sách một cách hấp dẫn, hay bố trí ghế ngồi, có lối đi thông thoáng, hay một hình thức khá quen thuộc ở các nhà sách lâu nay là làm cà-phê sách để thu hút bạn đọc…, các nhà sách ở Đà Nẵng luôn đặt yếu tố đẹp, thuận tiện, phục vụ tốt, giá cả cạnh tranh lên hàng đầu nhằm tạo một “chỗ đứng” ổn định trong lòng bạn đọc.
Sách của Nhà xuất bản Kim Đồng luôn có một vị trí nhất định trong lòng bạn đọc nhỏ tuổi, song vẫn thắc thỏm câu chuyện doanh số tại các điểm bán sách truyền thống. Ảnh: T.T |
Gần 11 giờ trưa, nhà sách của NXB Kim Đồng tại Đà Nẵng (18 Phan Châu Trinh) tấp nập những bạn đọc nhỏ tuổi.
Bà Trần Thu Hồng, phụ trách nhà sách cho biết, mỗi tuần nhà sách Kim Đồng có hai ngày phát hành sách định kỳ (vào ngày thứ 2 và thứ 6, phát hành những tập sách mới của tuần, của tháng), thu hút trên 150 lượt bạn đọc đến đọc, mua sách; còn ngày thường, trung bình mỗi ngày có khoảng 100 lượt.
Huỳnh Châu Tuấn (13 tuổi), học sinh Trường THCS Nguyễn Huệ, một bạn đọc thân thuộc của nhà sách này nói rằng em luôn “háo hức” với những tựa sách định kỳ của nhà sách Kim Đồng, bởi chúng “luôn mới và thú vị”. Đặc biệt, những cuốn Tuấn rất thích là: “Đồng hồ yêu quái”, “Học viện siêu anh hùng”, “Bác sĩ ma mới”... Vì vậy, hầu như tuần nào Tuấn cũng có mặt tại nhà sách từ 1- 2 buổi.
Chị Ngô Diệp Anh (trú phường Hải Châu 1, quận Hải Châu) nhận xét: “Trong thời buổi thị trường sách lộn xộn như hiện nay, tôi luôn tin tưởng và lựa chọn sách của nhà sách Kim Đồng. So với nhà sách cũ tại đường Ông Ích Khiêm, nhà sách mới này có vị trí thuận tiện, không gian thoáng rộng bày được nhiều sách hơn, nhất là chỗ ngồi đọc khá thoải mái, nên tôi rất thường xuyên dẫn con gái đến đây”.
Theo nhiều phụ huynh và độc giả nhí, sách mới được cập nhật liên tục, hấp dẫn chính là một trong những điểm cộng của nhà sách Kim Đồng. Ngoài ra, nhà sách này luôn có những chương trình khuyến mãi hấp dẫn vào dịp hè, trung thu, năm học mới, những tháng sách Văn học, sách Khoa học... Theo khảo sát của hai nhà sách Kim Đồng tại Đà Nẵng, mỗi đợt các nhà sách này tăng chiết khấu, lượng sách được tiêu thụ tăng gấp 2 - 3 lần.
Ở Đà Nẵng, Fahasa (Công ty CP Phát hành sách Thành phố Hồ Chí Minh) là một trong những nhà phát hành sách được đánh giá khá tốt. Để đáp ứng nhu cầu bạn đọc, từ năm 2015, Fahasa mở trang thương mại điện tử Fahasa.com và nhanh chóng trở thành một trong những trang bán sách qua mạng uy tín.
Tuy nhiên, doanh thu từ trang thương mại điện tử chỉ chiếm chừng 15%, kênh bán sách truyền thống tại các cửa hàng sách vẫn được Fahasa ưu tiên.
Riêng tại Đà Nẵng, Fahasa có 3 chi nhánh lớn là: Chi nhánh Fahasa Đà Nẵng tại 300 Lê Duẩn (hiện đang dời tạm đến số 8 Nguyễn Tri Phương), Fahasa Thanh Khê tại tầng 1 Co.op Mart (478 Điện Biên Phủ), Fahasa Hải Châu tại tầng 1 siêu thị Lotte và một cửa hàng nhỏ tại siêu thị BigC.
Ông Đoàn Thành, Cửa hàng trưởng Chi nhánh Fahasa Đà Nẵng cho hay, Fahasa luôn lấy chất lượng sách, nhu cầu, kỳ vọng của bạn đọc làm tiêu chí phát triển. Và, khuyến mãi, giảm giá là chiến lược luôn được Fahasa áp dụng thành nhiều đợt trong năm để tăng sức mua. Bạn đọc thân thiết của Fahasa đã quá quen thuộc với các chương trình khuyến mãi giảm giá như “Vui xuân cùng bạn”, “Vui hè” vào dịp hè, mùa tựu trường...
“Hữu xạ tự nhiên hương”?
Anh Phạm Thế Vũ, nhân viên bán sách tại cửa hàng sách Kim Đồng (số 102 Ông Ích Khiêm) cho biết, anh khá vất vả trong việc bảo đảm chỉ tiêu 1,5 tỷ đồng/năm/nhân viên bán sách. “Chỉ cần một ngày lười biếng, cuối tháng chúng tôi rất khó đủ doanh số bán hàng cấp trên giao.
So với ngày trước, nhân viên bán sách không quá áp lực, có khách đến thì giới thiệu, hướng dẫn sách cho khách, không thì thôi. Còn nay, doanh số được khoán đến từng nhân viên, từng ngày làm việc, nên ai cũng phải nỗ lực hết sức”.
Vận dụng mọi mối quan hệ, mọi nguồn thông tin để quảng bá sách, tìm đối tượng khách hàng, thuyết phục mua, chịu khó lấy công làm lãi như miễn phí vận chuyển ngay cả những đơn hàng lẻ... là những việc các nhân viên bán sách được khoán doanh số ngày nay phải linh động thực hiện hằng ngày, hằng giờ, nếu không tự tay “cắt mất phần cơm” của mình.
Những năm gần đây, việc mua sách qua các trang bán hàng trực tuyến, đọc sách qua mạng Internet khiến lượng khách hàng đến nhà sách truyền thống có xu hướng giảm, thì giá bìa sách ngày càng cao, cùng cách thức quảng bá khá trầm lắng là những lý do khiến các nhà sách truyền thống khó khăn trong việc tiếp cận, giữ chân khách hàng cũ và thu hút khách mới.
Chẳng hạn, “chiêu” khuyến mãi giảm giá luôn được các nhà sách áp dụng thường xuyên và không phải không có tác dụng, nhưng nếu như ngay tại các chương trình khuyến mãi này, các nhà sách có cách làm chuyên nghiệp hơn, thu hút hơn thì có lẽ, hiệu ứng sẽ khác.
Bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Giám đốc Chi nhánh NXB Kim Đồng tại miền Trung thừa nhận, hiện nhà sách Kim Đồng cũng chưa tìm được cách đưa sách đến gần bạn đọc hơn ngoài việc dựng những bảng giới thiệu khá đơn điệu trước các nhà sách mỗi dịp khuyến mãi; gửi thư điện tử đến những bạn hàng thân thiết nội dung thông tin sách mới để chào mời; mỗi năm tổ chức những chương trình giới thiệu sách kiểu truyền thống; tham gia những hội sách...
Dù đã là thương hiệu sách lâu đời trong lòng bạn đọc, song, bà Thủy không giấu sự lo lắng khi doanh số phát hành sách của nhà sách Kim Đồng tại miền Trung năm 2018 giảm 5% từ tháng 6 đến nay. Bà Thủy hy vọng việc trang thương mại điện tử Tiki.vn mở kho sách tại miền Trung, trong đó có nhập sách của NXB Kim Đồng về kho sẽ giúp cải thiện tình hình.
Ngay cả Nhã Nam - cái tên được những bạn trẻ yêu văn học khá ưu ái trong thời gian gần đây và hiện mô hình cà-phê đọc sách của nhà sách đang khá “hot” thì một thông tin rất quan trọng là Nhã Nam luôn giảm giá ít nhất 20% tất cả các đầu sách tại nhà sách này không được nhiều người biết đến. Chính nhân viên nhà sách Nhã Nam cũng xác nhận, nhiều khách hàng đến với họ tỏ ra khá bất ngờ khi biết sách được giảm giá tại quầy tính tiền...
Rõ ràng, có những chuyện là do nguyên nhân khách quan, song, vẫn còn đó những khoảng trống, những vấn đề còn bỏ ngỏ, những kiểu bán sách theo lối “hữu xạ tự nhiên hương” trong câu chuyện nỗ lực làm mới để những nhà sách truyền thống là điểm đến hấp dẫn trong lòng bạn đọc.
THANH TÂN