Mục tiêu của Ghana là đầu năm 2020 sẽ thực hiện số hóa nền kinh tế, tức là loại bỏ giấy tờ ra khỏi hầu hết các dịch vụ và giao dịch của chính phủ.
Kenya và Bờ Biển Ngà là hai nước đứng đầu châu Phi về nỗ lực số hóa nền kinh tế trong những năm qua. Ghana đang “bứt tốc” để đuổi kịp hai quốc gia nói trên trong việc xóa bỏ giấy tờ trong hầu hết các dịch vụ và giao dịch của chính phủ vào đầu năm 2020.
 |
| Người dân Ghana sử dụng điện thoại di động rất phổ biến. |
Lý do để Ghana nỗ lực thực hiện kế hoạch này được Phó Tổng thống Mahamudu Bawumia giải thích là cách để loại bỏ giới trung gian (dễ hiểu gọi là “cò”-NV), xóa bỏ không gian để tham nhũng, kéo mọi người vào nền kinh tế chính thức thông qua cung cấp dịch vụ và tính thuế. Tận dụng sức mạnh công nghệ để cải thiện tính minh bạch và trách nhiệm trong hệ thống hành chính được Phó Tổng thống mô tả là đang hoàn thành chỉ trong một thời gian ngắn, trong khi đó quá trình cải cách hành chính diễn ra từ rất lâu vẫn không hiệu quả.
Đầu năm tới, mỗi ngôi nhà ở Ghana sẽ được cấp một số nhà điện tử, kể cả những ngôi nhà tạm ở trong khu ổ chuột bằng cách sử dụng hệ thống định vị. Chính phủ cũng sẽ cung cấp các dịch vụ, giao dịch qua internet như giấy phép lái xe, không trao đổi trực tiếp bằng tiền mặt nữa. Ghana cũng đang số hóa việc đăng ký đất đai bằng công nghệ lưu trữ và truyền tải thông tin liên kết nhằm giảm tình trạng tranh chấp đất đai. Trong vòng hai năm tới sẽ số hóa toàn bộ hồ sơ bệnh viện và đang trong quá trình số hóa hồ sơ tòa án.
Châu Phi với 54 quốc gia đã có cả thảy 456 triệu thuê bao điện thoại vào cuối năm ngoái, dự kiến lên tới 623 triệu chiếc vào năm 2025. Phó Tổng thống Ghana, Bawumia cho biết thanh toán di động của Ghana đã vượt Kenya sau khi thực thi khả năng tương tác đầy đủ các ví di động giữa các công ty viễn thông với ngân hàng để biến mọi điện thoại di động trở thành một tài khoản ngân hàng nhỏ. Kenya là quốc gia tiên phong về thanh toán trực tuyến qua điện thoại di động 10 năm trước với dịch vụ chuyển tiền M-pesa thực hiện tới 2 tỷ giao dịch/năm.
Bước đi quan trọng nhất được cho là giới thiệu thẻ ID quốc gia cho mọi người dân mà ông Bawumia gọi là “thay đổi cuộc chơi” để quản trị hiệu quả hơn. ID quốc gia là cơ sở dữ liệu tích hợp với hộ chiếu, mã số thuế, giấy phép lái xe nên không ai có thể che giấu được. Cựu giám đốc Trung tâm Phát triển dân chủ Ghana là Gyimah Boadi hoan nghênh nỗ lực kỹ thuật số nền kinh tế đất nước cũng như cấp thẻ ID quốc gia cho mọi người để tăng cường tính minh bạch, giảm được những tham nhũng vặt nhưng còn khó chặn được những vụ tham nhũng lớn nhưng dù sao cũng mang lại những tín hiệu tích cực cho Ghana trong thời buổi công nghiệp 4.0.
ANH THƯ (Theo Financial Times)
