* Sau khi xem The Queen’s Gambit (Gambit Hậu) - bộ phim xoay quanh cuộc đời nữ kỳ thủ cờ vua thiên tài người Mỹ Beth Harmon, chúng tôi muốn biết thêm về các trận đấu thuộc dạng kỷ lục giữa các kỳ thủ cờ vua với các siêu máy tính. Mong Đà Nẵng cuối tuần nói về đề tài này. (Trần Văn Sang, quận Thanh Khê, Đà Nẵng).
 |
| Kỳ thủ người Nga Kasparov (trái) thất bại trước Deep Blue năm 1997. Nguồn: Internet |
- Máy tính đầu tiên thực hiện trận đấu cờ vua với con người có tên là MANIAC. Đây là từ viết của: Mathematical Analyzer, Numerical Integrator and Computer or Mathematical Analyzer, Numerator, Integrator and Computer - máy tính đầu tiên được xây dựng dưới sự chỉ đạo của Nicholas Metropolis ở Phòng thí nghiệm khoa học Los Alamos, Mỹ. Máy MANIAC chạy thành công vào tháng 3-1952 và đã bị ngưng hoạt động vào 15-7-1958, theo Wikipedia.
Năm 1956, MANIAC trở thành máy tính đầu tiên đánh bại con người sau 23 nước đi, dù chỉ tiến hành trên bàn cờ 36 ô (không có tượng).
11 năm sau, năm 1967, Mac Hack VI trở thành cỗ máy đầu tiên đánh bại con người ở giải đấu sau khi thắng một kỳ thủ Mỹ có Elo 1.510 (Elo là Hệ số xếp hạng của một kỳ thủ cờ vua, đại kiện tướng có Elo 2.500). Cũng năm này, Mac Hack VI với khả năng tính toán 10 thế cờ mỗi giây thách đấu TS. Hubert Dreyfus - khi đó vừa viết cuốn sách khẳng định máy tính không bao giờ thắng được một đứa trẻ 10 tuổi trong cờ vua. Dreyfus chấp nhận cuộc đấu và bị chiếu hết.
Năm 1976, Chess x.x trở thành cỗ máy đầu tiên vô địch giải của con người sau khi đạt 4,5 điểm qua 5 ván ở giải hạng B (Elo từ 1.600 - 1.799) tại Saratoga, California, Mỹ.
Năm 1981, Cray Blitz trở thành cỗ máy đầu tiên đánh bại một kiện tướng và đạt Elo của kiện tướng (2.258) sau khi toàn thắng 5 ván tại giải vô địch bang Mississippi, trong đó có màn đả bại Joe Sentef (Elo 2.262) ở ván thứ 4.
Năm 1989, Deep Thought của hãng IBM trở thành cỗ máy đầu tiên thắng một đại kiện tướng sau khi hạ gục đại kiện tướng Bent Larsen, đứng trên cựu Vua cờ Mikhail Tal tại giải Software Toolworks.
Diễn ra cũng năm này là trận đấu giữa Vua cờ Kasparov và máy tính Deep Thought của hãng IBM trong 2 ván. Trang bchessclub.vn (CLB Cờ vua Bchessclub) dẫn theo tờ The New York Times (Mỹ) cho biết, ván thứ nhất máy tính chơi quân Trắng, ván thứ hai máy tính chơi quân Đen. Cả hai ván cờ, Deep Thought đều bị Kasparov đánh bại. Sau trận đấu này, Kasparov đánh giá trình độ của máy tương đương với một kiện tướng trung bình. Nhưng ông khẳng định máy tính sẽ không bao giờ có khả năng đạt trình độ chơi cờ của con người.
Năm 1994, Chess Genius trở thành cỗ máy đầu tiên đánh gục đương kim vua cờ, dù ở cờ nhanh. Chess Genius loại Kasparov ở giải Hiệp hội Cờ vua chuyên nghiệp Mỹ (PCA).
Năm 1996, Deep Blue của IBM đấu 6 ván với Kasparov, thắng ván đầu tiên để trở thành cỗ máy đầu tiên đánh bại nhà vô địch thế giới ở cờ tiêu chuẩn. Nhưng Kasparov thắng 3, hòa 2 trong 5 ván còn lại. Chung cuộc, kỳ thủ người Nga này đã thắng Deep Blue với tỷ số 4-2. Năm sau, phiên bản nâng cấp của Deep Blue đã thắng Kasparov.
Năm 2003, Deep Junior đấu 6 ván với Kasparov trong trận vô địch thế giới giữa người và máy, để đoạt một triệu đô-la. Mỗi bên thắng 1 và hòa 3 trong 5 ván đầu tiên. Ván cuối được chiếu trên kênh ESPN2 với khoảng 200-300 triệu người xem. Dù có ưu thế nhưng kỳ thủ người Nga vẫn xin hòa với lý do sợ mắc lỗi nghiêm trọng, và được đồng ý.
ĐNCT
