Thời hạn trả nợ tiền đất tái định cư theo Nghị định số 79/2019/NĐ-CP ngày 26-10-2019 sửa đổi Điều 16 Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất (gọi tắt là Nghị định 79) chỉ còn hơn 3 tháng. Bên cạnh một số vướng mắc về thủ tục hồ sơ, vẫn còn tình trạng người dân thờ ơ trong việc phối hợp với các cơ quan chức năng để sớm hoàn thiện hồ sơ, trả nợ tiền đất tái định cư kịp thời trước ngày nghị định hết hiệu lực.
 |
| Gia đình bà Nguyễn Thị Sương vừa thuộc diện hộ nghèo, vừa vướng thủ tục hồ sơ đất tái định cư. Ảnh: TRỌNG HUY |
Theo Nghị định 79, hộ gia đình, cá nhân được ghi nợ tiền sử dụng đất trước ngày 1-3-2016 mà chưa thanh toán thì tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận đến hết ngày 28-2-2021. Từ ngày 1-3-2021, hộ gia đình, cá nhân còn nợ tiền sử dụng đất chưa thanh toán sẽ phải thanh toán số tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm trả nợ.
Số lượng hồ sơ nợ tiền sử dụng đất TĐC trên địa bàn thành phố lên con số hàng nghìn, trong đó có rất nhiều hộ gia đình nợ đất thuộc diện hộ nghèo, khó khăn, không có khả năng trả nợ đất TĐC trong thời gian ngắn. Từ thực trạng đó, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 79, có hiệu lực từ ngày 10-12-2019 đến hết ngày 28-2-2021 (trừ trường hợp hộ được ghi nợ đất TĐC từ ngày 1-3-2016 đến trước khi Nghị định 79 có hiệu lực thi hành tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo số tiền ghi trên Giấy chứng nhận đã được xác định theo đúng quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP trong thời hạn 5 năm kể từ ngày ghi nợ tiền sử dụng đất), UBND thành phố đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người dân trả nợ tiền đất TĐC kịp thời hạn Chính phủ quy định.
Cùng với việc tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục hồ sơ nợ tiền đất TĐC cho người dân, ngày 29-8-2020, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 3212/QĐ-UBND về quy chế quản lý và sử dụng nguồn kinh phí ngân sách thành phố ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) thành phố để các hộ gia đình, cá nhân còn nợ tiền sử dụng đất vay trả nợ đúng hạn và các hộ gia đình, cá nhân thuộc diện giải tỏa, di dời vay xây nhà để ở. Ngày 8-9-2020, UBND thành phố có Quyết định số 3336/QĐ-UBND cấp 250 tỷ đồng ủy thác sang NHCSXH thành phố để thực hiện cho vay.
Phó Chủ tịch UBND quận Sơn Trà Hoàng Công Thanh cho biết, tổng số hồ sơ TĐC nợ quá hạn tính từ khi Nghị định 79 có hiệu lực trên địa bàn Sơn Trà là 1.284 hồ sơ; hiện đã thông báo đến từng hộ. Đến nay, Ban giải phóng mặt bằng (GPMB) quận Sơn Trà đã tiếp nhận 1.118 hồ sơ nợ tiền sử dụng đất, còn 165 hồ sơ chưa liên hệ nộp. UBND quận Sơn Trà đã gửi hồ sơ, danh sách 329 trường hợp thuộc đối tượng được vay theo Nghị định 79 cho NHCSXH, trong đó có 90 trường hợp nộp đầy đủ hồ sơ, có thông báo nộp tiền, không vướng quy hoạch, đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo ông Hoàng Công Thanh, liên quan đến nợ tiền đất TĐC, ở quận Sơn Trà có 70 trường hợp chưa liên hệ để nộp hồ sơ là hộ mua bán ủy quyền, chuyển đổi tên (26 trường hợp), không tìm được chủ cũ (hoặc chủ cũ đã chết) có nhu cầu được nộp tiền sử dụng đất theo Nghị định 79. UBND quận đã kiến nghị lên thành phố để tìm phương án tháo gỡ cho các trường hợp này.
Theo Ban GPMB quận Ngũ Hành Sơn, toàn quận có 351 hồ sơ nợ tiền đất TĐC, trong đó có 296 hồ sơ đủ điều kiện làm thủ tục trả nợ, 55 trường hợp chưa liên hệ nộp hồ sơ do còn vướng thủ tục (chủ yếu là do mua bán bằng giấy viết tay, cam kết chuyển đổi tên tại phường…).
Trong căn nhà cấp 4 trên tuyến đường Tôn Thất Thiệp, phường Mỹ An (quận Ngũ Hành Sơn), bà Nguyễn Thị Sương (có chồng và 1 con) cùng chung sống với anh và em trai ruột của mình. Lô đất gia đình bà Sương đang sống do ông Nguyễn Văn Anh và bà Trần Thị Hoa, là cha mẹ bà Sương mua lại bằng giấy viết tay của chủ đất gồm 3 người cùng đứng tên. Hiện vợ chồng bà Hoa, 2 trong 3 chủ đất bán lại cho bà Hoa đã chết. Khi gia đình bà Sương tiếp cận với con cái các chủ đất nói trên để xác nhận, giúp hoàn thiện hồ sơ, thì những người này không hợp tác.
Đáng nói, gia đình bà Sương hầu như mù chữ, hộ nghèo, một mình bà làm nghề mua bán chai bao để nuôi cả nhà. “Nếu được vay, gia đình tôi cũng khó mà trả nợ. Hiện lo cái ăn hằng ngày cho 5 người trong nhà đã rất khó bảo đảm”, bà Sương nói. Đại diện Ban GPMB quận Ngũ Hành Sơn xác nhận hồ sơ gia đình bà Sương hiện còn vướng thủ tục do mua bán lại bằng giấy viết tay; hoàn cảnh bà Sương rất khó khăn. “Đây là một trong số các trường hợp khó giải quyết hồ sơ theo Nghị định 79”, vị đại diện này nói.
Đại diện Ban GPMB quận Cẩm Lệ cho hay, dù liên hệ rất nhiều lần, đến nay vẫn còn rất nhiều hộ dân thờ ơ với việc hoàn thiện hồ sơ để trả nợ tiền đất TĐC theo Nghị định 79. “Để hoàn thiện các thủ tục hồ sơ, ra thuế, nộp tiền… phải mất gần 1 tháng mới xong. Chưa kể trường hợp hộ có nhu cầu vay NHCSXH, sẽ còn xét duyệt hồ sơ theo quy định ngành ngân hàng nữa. Trong khi thời hạn còn chưa đến 4 tháng, với khối lượng hàng nghìn hồ sơ, rất khó cùng lúc giải quyết kịp thời, nếu người dân ngay bây giờ không chủ động phối hợp để giải quyết”, vị đại diện này nói.
Theo Giám đốc Chi nhánh NHCSXH thành phố Đà Nẵng Đoàn Ngọc Chung, đến thời điểm hiện tại, theo danh sách các quận, huyện gửi cho Chi nhánh NHCSXH thành phố, toàn thành phố có 763 hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng vay vốn theo Quyết định 3212/QĐ-UBND ngày 29-8-2020 của UBND thành phố. Sau khi các phường, xã tuyên truyền và tổ chức đối thoại, tổng số hộ gia đình có nhu cầu vay vốn là 103 hộ với tổng số tiền đề nghị vay hơn 13,8 tỷ đồng.
Hiện Chi nhánh NHCSXH thành phố và các quận, huyện đã nhận được 22 hồ sơ đề nghị vay với tổng số tiền là 3,579 tỷ đồng và đã giải ngân cho 1 khách hàng tại quận Hải Châu với số tiền 80 triệu đồng. “Thời gian tới, rất cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương các cấp cần phải khẩn trương, quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai thực hiện quyết định 3212/QĐ-UBND, trong đó chú ý rà soát và cung cấp danh sách các hộ đúng đối tượng và không có những vướng mắc về thủ tục hồ sơ; các quận, huyện có thể gửi danh sách sang Chi nhánh NHCSXH theo từng đợt để bảo đảm giải ngân kịp thời. Các phường, xã cần phối hợp với NHCSXH tổ chức đối thoại trực tiếp với hộ gia đình, cá nhân, hướng dẫn hồ sơ vay nhanh chóng”, ông Đoàn Ngọc Chung nói.
TRỌNG HUY
