Ở xã miền núi Hòa Bắc (huyện Hòa Vang), lâu nay nhà nào có người thân qua đời, người dân thường đem chôn cất theo kiểu tự phát ở bìa rừng hoặc sau vườn nhà. Tình trạng này không chỉ dẫn đến nguy cơ ô nhiễm môi trường, gây tâm lý lo sợ đối với nhiều người, mà còn ít nhiều ảnh hưởng đến quá trình xây dựng, phát triển du lịch sinh thái cộng đồng nơi đây. Thời gian qua, UBND xã Hòa Bắc có nhiều giải pháp quyết liệt, nên tình trạng chôn mộ kiểu tự phát không còn diễn ra.
 |
| Mồ mả được người dân Hòa Bắc chôn cất ở khu nghĩa địa tập trung, chứ không còn cảnh chôn tự phát như trước đây. Ảnh: PHƯƠNG CHI |
Không khó để bắt gặp trong các khu dân cư, ở triền núi trên địa bàn xã Hòa Bắc những ngôi mộ đã được xây dựng kiên cố, nhang khói nghi ngút, nhất là dịp Tết, ngày rằm. Những ngôi mộ này là câu chuyện của quá khứ để lại.
Bà Nguyễn Thị Cúc (thôn Nam Yên, xã Hòa Bắc) cho biết, tình trạng chôn mộ tự phát đã không còn diễn ra như trước nữa. Trái lại, những năm qua, người dân trong thôn qua đời được chôn tập trung ở khu nghĩa địa gần Cơ sở Xã hội Bầu Bàng. Khu đất này trước đây dùng để cải táng mồ mả của các hộ giải tỏa thuộc dự án đường cao tốc La Sơn - Túy Loan.
Sau khi nghe chúng tôi vờ hỏi mua đất rừng để chôn cất người thân, bà Cúc cho hay, trước đây còn xảy ra chuyện chôn cất người chết ở bìa rừng, trong vườn nhà, nhưng hiện nay ai qua đời đều phải chôn cất ở khu vực tập trung theo quy định. Vì vậy, không có chuyện người này bán đất cho người kia làm mộ hay nhà ai có người chết mang ra vườn chôn, nếu xảy ra tình trạng như thế thì người dân trong làng sẽ phản ứng ngay.
Ngược qua tuyến đường dẫn lên hai thôn Tà Lang và Giàn Bí, dọc đường có nhiều mồ mả đã được chôn cất cách đây khá lâu. Thi thoảng ở bìa rừng, sau nhà dân cũng có các ngôi mộ riêng lẻ hoặc cụm mồ mả kiểu nghĩa trang gia tộc, chứ tuyệt nhiên không có mồ mả mới chôn cất.
Ông Đinh Văn Như, Trưởng thôn Giàn Bí cho biết, trước đây người dân thường chôn cất người thân sau khi qua đời ở trong vườn nhà hoặc các bìa rừng trong làng để tiện chăm nom, hương khói. Những năm gần đây, được sự tuyên truyền, vận động của chính quyền địa phương, hầu hết bà con dân tộc Cơ tu ở 2 thôn Tà Lang và Giàn Bí chôn cất người thân sau khi qua đời ở khu nghĩa địa tập trung trên địa bàn thôn Giàn Bí. Khu vực chôn cất cao ráo, sạch đẹp, nên bà con hài lòng lắm.
Theo ông Thái Văn Hoài Nam, Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc, trên địa bàn xã có quy hoạch 7 khu đất nghĩa địa chôn người chết. Hiện nay, tại khu nghĩa địa dành cho đồng bào dân tộc Cơ tu ở thôn Giàn Bí, người dân vẫn tiến hành chôn cất bình thường. Còn ở khu vực thôn Nam Yên cũng có một khu nghĩa địa tập trung phục vụ việc cải táng, chôn cất mồ mả tươi. Riêng 5 khu vực đất nghĩa địa còn lại thì địa phương chưa cho chôn cất.
Tuy nhiên, để xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là việc xây dựng khu du lịch sinh thái cộng đồng, cũng như tránh tình trạng trên địa bàn xã có nhiều khu nghĩa địa, UBND xã Hòa Bắc có hướng đề xuất UBND huyện Hòa Vang, các cơ quan chức năng thành phố mở rộng, nâng cấp khu nghĩa địa ở thôn Nam Yên để người dân trong xã thuận lợi trong việc chôn cất người thân.
Bên cạnh đó, Đảng ủy, UBND xã Hòa Bắc cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trên địa bàn không phá đồi núi để làm mồ mả trái quy định Nhà nước. Trường hợp phát hiện cá nhân, tổ chức nào vi phạm thì sẽ xử lý nghiêm.
PHƯƠNG CHI
