* Lâu nay tôi vẫn nghĩ rằng con vật đầu tiên bay vào vũ trụ là chú chó Laika, thế nhưng, vừa rồi có một anh bạn lại bảo rằng chú chó tên gì đó chứ không phải Laika. Theo quý báo, sự thật là thế nào? (nguyencuong@....)
 |
| Tem của Romania năm 1959 in hình Laika. (Nguồn:Wikipedia) |
- Trước khi Yuri Gagarin bay vào vũ trụ và mở ra kỷ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người, các nhà khoa học đã nhiều lần thử nghiệm bằng cách phóng tàu vũ trụ mang theo sinh vật, lần lượt như sau:
Tháng 7-1951, lần đầu tiên 2 chú chó có tên là Digan và Dezik được tên lửa đẩy của Liên Xô phóng vào không gian. Cuộc thử nghiệm thành công, Digan và Dezik đã trở về trái đất an toàn trong khoang chứa được tiếp đất bằng dù.
Những năm tiếp theo, hàng chục chú chó đã được tên lửa đẩy với thiết bị ngày càng cải tiến phóng vào không trung, nhưng những lần thử nghiệm này đều chưa thể là các cuộc “du hành vũ trụ”, bởi các chuyến bay chưa vượt ra khỏi bầu khí quyển để tới quỹ đạo của trái đất.
Ngày 4-10-1957, Liên Xô là nước đầu tiên đã thắng được sức hút của trái đất khi đưa được vệ tinh Sputnik 1 lên quỹ đạo với tên lửa có vận tốc gần 25.000km/giờ. Một tháng sau, ngày 3-11-1957, chuyến bay thử nghiệm đầu tiên với tư cách là chuyến du hành vũ trụ thực sự với sự tham gia của chú chó Laika trên con tàu Sputnik 2 được tiến hành.
Sau Laika, còn có nhiều chú chó khác được các nhà khoa học Xô-viết đưa lên khoảng không.
Tháng 8-1960, chuyến bay thử nghiệm với 2 chú chó Belka và Strelka đã thu được thành công rực rỡ. Cả hai đã trở về trái đất an toàn sau khi bay lượn 17 vòng quanh quỹ đạo. Thắng lợi này đã chứng minh rằng, những kỹ thuật hiện tại cho phép con người có thể sinh sống và làm việc trên quỹ đạo trái đất.
Được tin về chuyến bay, Jacqueline Kennedy - vợ của Tổng thống Mỹ đương thời John F.Kennedy - đã gửi điện chúc mừng đến các nhà lãnh đạo Liên Xô và xin được tặng một trong những hậu duệ của Strelka. Đáp lại yêu cầu, phía Liên Xô đã gửi tặng bà chú chó trắng Puchok, con của Strelka.
Tháng 12-1960, chuyến bay thử nghiệm với hai chú chó Alpha và Zhulka đã bị sự cố. Chiếc dù mang theo buồng chứa hai “nhà du hành vụ trụ 4 chân” này rơi xuống vùng Siberi hoang vu. Nhưng kỳ diệu thay, cả hai vẫn sống khỏe mạnh.
Ngày 25-3-1961, Sergei Korolyov (cũng viết là Sergei Korolev), cha đẻ của chương trình không gian vũ trụ Liên Xô lại cho thực hiện chuyến bay thử nghiệm trên tàu Vostok 3KA-2, chở một hình nộm và một chú chó mang tên Zvezdochka (Ngôi sao nhỏ), được phóng vào quỹ đạo Trái đất. Có người nói rằng, ban đầu nó có tên là Udachi (Thắng lợi) nhưng khi chuẩn bị phóng đi, chính Yuri Gagarin đã đặt lại tên cho nó.
Chú chó Zvezdochka đã đi vào lịch sử hàng không vũ trụ sau khi thực hiện thành công một chuyến bay với những điều kiện gần như chuyến bay của Yuri Gagarin sau đó về cả máy móc, thời gian bay và điều kiện đổ bộ. Zvezdochka hoàn toàn khỏe mạnh sau khi hoàn thành nhiệm vụ.
18 ngày sau đó, ngày 12-4-1961, người anh hùng ngành vũ trụ Nga Y.Gagarin đã trở thành phi hành gia đầu tiên của loài người khi bay vào không gian với Vostok 3KA-3, mà sau này được đổi tên thành tàu vũ trụ Vostok-1, mở ra kỷ nguyên chinh phục khoảng không bao la. Được biết, Gagarin từng đùa rằng: “Tôi vẫn không hiểu tôi là ai: Người đầu tiên hay con chó cuối cùng bay vào vũ trụ”.
Trở lại với câu hỏi nêu ra ở trên, 2 chú chó Digan và Dezik không thể được xem là những con vật đầu tiên bay vào vũ trụ bởi chuyến bay đó chưa thể vượt ra khỏi bầu khí quyển để tới quỹ đạo của trái đất. “Danh hiệu” này thuộc về Laika, bởi “nhà du hành vũ trụ 4 chân” này đã đi lên quỹ đạo với tên lửa thắng được sức hút của trái đất.
ĐNCT
