Một trong những mục tiêu đặt ra trong nỗ lực bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP) cho người dân chính là duy trì các hoạt động kinh doanh, buôn bán sạch, an toàn tại các chợ truyền thống. Kể từ khi UBND thành phố ban hành bộ tiêu chí chợ ATTP, các địa phương, sở, ngành đồng loạt vào cuộc, triển khai nhiều biện pháp để thay đổi nhận thức, thói quen của người sản xuất, kinh doanh thực phẩm lẫn người tiêu dùng.
Trên địa bàn thành phố hiện có 70 chợ truyền thống, trong đó có 8 chợ hạng 1, 22 chợ hạng 2 và 40 chợ hạng 3. Theo ông Nguyễn Tấn Hải, Trưởng Ban Quản lý ATTP thành phố, quá trình khảo sát và ghi nhận thực tế cho thấy, việc bố trí phân khu các ngành hàng thực phẩm chưa phù hợp; nền sàn khu vực buôn bán thực phẩm tươi sống còn đọng nước, bẩn, công tác vệ sinh chưa thực hiện thường xuyên.
Hệ thống cấp nước chưa đến từng hộ kinh doanh thịt, thủy sản tươi sống và dịch vụ ăn uống, tiểu thương sơ chế, bày bán thực phẩm ngay trên nền chợ; sử dụng thùng sơn, thùng hóa chất để đựng đậu khuôn, dưa cải, măng... Từ thực tế này, để bảo đảm ATTP tại các chợ, ngày 21-11-2018, UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 5556/QĐ-UBND xây dựng Bộ tiêu chí về mô hình chợ bảo đảm đủ điều kiện ATTP. “Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp bảo đảm ATTP tại các chợ đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh của chợ truyền thống với các cơ sở kinh doanh thực phẩm khác và ổn định cuộc sống hàng ngàn hộ tiểu thương, góp phần xây dựng văn minh thương mại”, ông Hải cho biết.
Kế hoạch triển khai xây dựng chợ ATTP được các sở, ngành, địa phương đồng loạt thực hiện từ năm 2018 đến nay.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hằng năm, sản lượng thủy sản nhập vào cảng cá và chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang khoảng 130.000 tấn, trong đó thủy sản từ khai thác 126.000 tấn (chiếm tỷ lệ 97%), thủy sản nuôi 4.000 tấn (chiếm khoảng 3%). Chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang đóng vai trò quan trọng trong cung cấp thực phẩm cho người dân thành phố. Việc quản lý chặt chẽ nguồn hàng tại các chợ đầu mối được xem là giải pháp quan trọng cho vấn đề bảo đảm ATTP hiện nay. Để bảo đảm an toàn trong toàn bộ chuỗi cung ứng thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã yêu cầu các phương tiện thực hiện kê khai nguồn gốc thủy sản nhập vào cảng cá, chợ đầu mối. Ban Quản lý ATTP thành phố cũng phối hợp thường xuyên thực hiện lấy mẫu giám sát, phân tích các chỉ số sinh hóa khi thực phẩm được đánh bắt và tiêu thụ tại chợ đầu mối thủy sản Thọ Quang.
Vấn đề mấu chốt để đáp ứng được tiêu chí chợ ATTP chính là hạ tầng. Tuy nhiên, theo đánh giá chung, hầu hết chợ truyền thống được xây dựng lâu năm, vấn đề thoát nước, cống rãnh, các phân khu vốn đã tồn tại nhiều bất cập. Các địa phương, sở, ngành đã huy động nhiều nguồn lực, vận động tiểu thương đồng hành trong công tác xây dựng chợ ATTP. Nhờ sự vào cuộc kịp thời của lực lượng chức năng và các tiểu thương, cơ sở vật chất chợ từng bước được nâng cấp, sửa chữa, đầu tư xây mới, các điều kiện vệ sinh được cải thiện rõ rệt. Việc quy hoạch, bố trí ngành hàng thực phẩm được triển khai hợp lý, bước đầu đáp ứng các yêu cầu về ATTP.
Sau 2 năm triển khai xây dựng chợ ATTP, hiện trên địa bàn thành phố đã có 8 chợ đạt các tiêu chí về ATTP. Việc thực hiện nhiệm vụ này hiện còn nhiều khó khăn do đa phần các chợ được xây dựng từ lâu, cơ sở vật chất đã xuống cấp, không phù hợp về tiêu chí không gian, việc bố trí gian hàng. Hiện nay, công tác kiểm tra, giám sát nguồn thực phẩm tại các chợ được chú tâm nhưng vẫn chưa đi vào chiều sâu do chưa đầy đủ phương tiện kiểm tra, test nhanh, chủ yếu kiểm tra bằng trực quan. Ngoài ra, vẫn còn tình trạng kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. “Đây là thực tế đã và đang tồn tại và gây nhiều khó khăn trong việc triển khai các biện pháp bảo đảm ATTP tại các chợ.
Trong thời gian tới, nhiệm vụ này sẽ tiếp tục được thực hiện đồng bộ tại các địa phương, trong đó chúng tôi chú trọng công tác tập huấn cho cán bộ, viên chức và ban quản lý các chợ về công tác kiểm tra, giám sát, bổ sung thêm mẫu test thử; đẩy mạnh công tác truyền thông, không chỉ đối với các tiểu thương kinh doanh thực phẩm mà còn hướng đến người tiêu dùng thông minh khi chủ động quay lưng với thực phẩm không rõ nguồn gốc, chất lượng”, ông Nguyễn Tấn Hải cho biết.
PHAN CHUNG
